Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Katarzyna Błażejowska

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2021 r. w Bydgoszczy na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko Skarbowi Państwa - Izbie Administracji Skarbowej w B.

o sprostowanie świadectwa służby

1.  nakazuje pozwanemu, aby sprostował powódce świadectwo służby sporządzone z datą 27 października 2020r.w ten sposób, że:

a)  w pkt 3 zamiast słów „ W dniu przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy” wpisać „ W dniu zwolnienia ze służby”,

b)  w pkt 4 zamiast słów „ Stosunek służbowy ustał w wyniku przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy” wpisać „Stosunek służbowy ustał w wyniku zwolnienia ze służby w związku z reorganizacją jednostki organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej”

2.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

3.  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez pozwanego;

4.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

SSR Katarzyna Błażejowska

Sygn. akt VII P 19/21

UZASADNIENIE

Powódka A. M. wniosła pozew przeciwko Skarbowi Państwa Izbie Administracji Skarbowej w B. domagając się sprostowania świadectwa służby z dnia 27 października 2020 r. w pkt 3 zamiast słów „ W dniu przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy” wpisać „ W dniu zwolnienia ze służby”, w pkt 4 zamiast słów „ Stosunek służbowy ustał w wyniku przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy” wpisać „Stosunek służbowy ustał w wyniku zwolnienia ze służby w związku z reorganizacją jednostki organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej” poprzez wykreślenie z punktu 4 zapisu: „… w związku z art. 174 ust 10…”, oraz nakazanie pozwanemu wydania świadectwa służ by na wzorze określonym w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 5 kwietnia 2017rf. W sprawie świadectwa służby funkcjonariuszy celnych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż była funkcjonariuszem celnym przez ponad 22 lata. Na mocy ustawy z dnia 16 listopada 2016r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej w dniu 19 maja 2017r. otrzymała propozycję pracy, w której zaproponowano jej stanowisko starszego kontrolera skarbowego. W momencie otrzymania propozycji pełniła służbę na stanowisku straszy specjalista Służby Celnej w stopniu młodszy aspirant celny w Izbie Celnej w T.. Z powodu zastosowanego przez ustawodawcę prawnego przymusu propozycję pracy powódka przyjęła i została zwolniona ze służby z dniem 31 maja 2017r. Od dnia 1 czerwca 2017r. powódka jest „ ucywilniona” i pracuje w (...) Urzędzie Skarbowym w B. na stanowisku starszy kontroler skarbowy. Z dniem 1 lipca 2019r. otrzymała prawo do emerytury mundurowej w związku ze zwolnieniem ze służby. Dyrektor I. administracji skarbowej mimo wezwań odmawiał wydania świadectwa służby, natomiast w sierpniu 2019r. wydał świadectwo służby koleżance, która tak jak powódka w 2017r. została „ucywilniona” wskazując, że jej stosunek służbowy ustał w wyniku zwolnienia ze służby. W związku z tym powódka ponownie wezwała Dyrektora I. Administracji Skarbowej o wydanie świadectwa służby. Pismem z dnia 22 października 2019r. Dyrektor ponownie odmówił wydania tego świadectwa. W dniu 2 listopada 2020r. powódka otrzymała świadectwo służby. Z treścią tego świadectwa nie zgadza się i złożyła odwołanie do Dyrektora I. Administracji Skarbowej, który odmówił jej sprostowania.

Powódka powołała się na uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2020r. (...) 7/19 celem wykazania zasadności swojego żądania.

Nadto powód podkreślił, iż w/w przepis ustawy o KAS nie obowiązywał w dniu 31 maja 2017 r., tj. w dniu jej zwolnienia ze służby, bowiem wszedł on w życie w dniu 1 stycznia 2018 r. i nie może działać wstecz.

W odpowiedzi na odwołanie pozwana, działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, iż żądanie powódki jest bezzasadne i nie znajduje oparcia w obowiązującym stanie prawnym. Uzasadniając to stanowisko pozwana podała, że nie sposób pominąć mających zastosowanie w tej sprawie regulacji ustawowych, w tym przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 ze zm., zwaną dalej ustawą wprowadzającą KAS).

W przepisach ustawy wprowadzającej KAS wprowadzono tryby dokonywania przekształceń dotychczasowych stosunków (warunków) pełnienia służby przez funkcjonariuszy celno-skarbowych oraz inne osoby zatrudnione w administracji celno-skarbowej, przewidziano także możliwość wygaśnięcia stosunku służby lub pracy. Zgodnie z art. 165 ust. 7 ustawy wprowadzającej KAS propozycję służby stanowiącą decyzję dyrektor izby administracji skarbowej mógł przedstawić do dnia 31 maja 2017 r. Ten sam termin ustawodawca przewidział też dla ewentualnego przedstawienia propozycji zatrudnienia. Zgodnie z art. 165 ust 7 ustawy wprowadzającej KAS, dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, dyrektor izby administracji skarbowej oraz dyrektor Krajowej Szkoły Skarbowości składają odpowiednio pracownikom oraz funkcjonariuszom, w terminie do dnia 31 maja 2017 r., pisemną propozycję określającą nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, która uwzględnia posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także dotychczasowe miejsce zamieszkania. Stosownie do art. 171 ust. 1 ustawy wprowadzającej KAS, w przypadku przyjęcia propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby z dniem określonym w propozycji dotychczasowej: stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony albo określony; stosunek służby w służbie przygotowawczej albo stałej - przekształcał się odpowiednio w stosunek pracy albo służby w Służbie (...), odpowiednio na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony albo określony, mianowania do służby przygotowawczej albo służby stałej. Istotne znaczenie mają też przepisy art. 170 ust. 1 - 3 ustawy wprowadzającej KAS, które brzmią następująco;

„1. Stosunki pracy osób zatrudnionych w jednostkach KAS, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2, 3 i 6 ustawy, o której mowa w art. 1, oraz stosunki służbowe osób pełniących służbę w jednostkach KAS, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 6 ustawy, o której mowa w art. 1, wygasają:

1)  z dniem 31 sierpnia 2017 r., jeżeli osoby te w terminie do dnia 31 maja 2017 r., nie otrzymają pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby;

2)  po upływie 3 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik albo funkcjonariusz złożył oświadczenie o odmowie przyjęcia propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby, jednak nie później niż dnia 31 sierpnia 2017 r.

2. Pracownik albo funkcjonariusz, któremu przedstawiono propozycję zatrudnienia albo pełnienia służby, składa w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania oświadczenie o przyjęciu albo odmowie przyjęcia propozycji. Niezłożenie oświadczenia w tym terminie jest równoznaczne z odmową przyjęcia propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, wygaśnięcie stosunku służbowego funkcjonariusza traktuje się jak zwolnienie ze służby”.

Jak wynika z powyższych unormowań w terminie do dnia 31 maja 2017 r. funkcjonariusz mógł otrzymać: propozycję pracy, propozycję służby (która byłaby decyzją w myśl art. 169 ust. 4 ustawy Przepisy wprowadzające), mógł nie otrzymać żadnej propozycji.

W pierwszym przypadku, po przyjęciu propozycji pracy, z dniem określonym w propozycji stosunek dotychczasowy służby przekształcał się w stosunek pracy, w drugim - w stosunek służby w Służbie (...) W trzecim zaś wypadku (a także w przypadku odmowy przyjęcia propozycji pracy) stosunek służbowy lub stosunek pracy wygasał z mocy prawa z dniem 31 sierpnia 2017 r. (art. 170 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy wprowadzającej KAS). Propozycja zatrudnienia, jak i propozycja pełnienia służby, jest realizacją zastrzeżenia zawartego w art. 170 ustawy, do którego odsyła art. 165 ust. 3 ustawy. Z art. 165 ust. 3 odczytywanego w powiązaniu z owym zastrzeżeniem, wynika, że zarówno pracownicy dawnych izb celnych oraz (...)ów oraz funkcjonariusze izb celnych albo komórek obsługujących ministra finansów, stali się odpowiednio pracownikami jednostek organizacyjnych KAS albo funkcjonariuszami (...)Skarbowej jedynie czasowo. Z zastrzeżenia, zatem wynika czasowość kontynuacji dotychczasowych stosunków zatrudnienia/ służby a nawet przewidziana przez ustawodawcę możliwość nieotrzymania w ogóle propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby.

Wątpliwości na tle tego rodzaju spraw zostały rozstrzygnięte uchwałą SN z 19 lutego 2020r., na którą pozwany powołał się w nn sprawie. Dodał, że na kanwie tego orzeczenia ustawodawca dostosował wzór świadectwa służby poprzez wydanie rozporządzenia Ministra Finansów z 4 września 2020r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectwa służby funkcjonariuszy Służby (...). W paragrafie 2 zawarto normę przejściową wskazując, iż do spraw w zakresie wydania, sprostowania świadectwa służby lub wydania jego odpisu rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy rozporządzenia w brzmieniu nadanym rozporządzeniem zmieniającym. Realizując uchwałę SN wszyscy byli funkcjonariusze, których stosunek służby uległ przekształceniu w wyniku przyjęcia propozycji pracy przez Dyrektora (...) otrzymali od pozwanego świadectwa służby na obowiązującym wzorze – w tym także powódka. Mając na względzie przywołany paragraf 2 rozporządzenia brak jest podstaw, aby wydać powódce świadectwo służby na nieobowiązującym wzorze, wbrew przepisom przejściowym.

Pozwany podniósł, iż w przedmiotowej sprawie powódka otrzymała, a następnie zaakceptowała propozycję zatrudnienia. W takiej sytuacji na mocy art. 171 ustawy wprowadzającej KAS jego stosunek służbowy przekształcił się w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę. Wskazał, iż ustawodawca wprowadzając do porządku prawnego przepisy regulujące przekształcenie stosunku służby w stosunek pracy, ani w ustawie o KAS ani w przepisach ją wprowadzających, nie uregulował kwestii związanej z wydaniem świadectwa służby w przypadku przekształcenia stosunków. Pozwany wskazał, iż dostrzegając te lukę w porządku prawnym, ustawodawca ustawą z dnia 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie dnia 1 stycznia 2018 r. wprowadził do ustawy o KAS art. 174 ust 10-12. Pozwany zaznaczył, iż przepis art. 174 ust 4 wszedł w życie po przekształceniu spornego stosunku, to w ocenie pozwanego, skoro brak jest przepisów przejściowych musi on być brany pod uwagę przy wydawaniu dokumentów w trakcie jego obowiązywania. Pozwany był stroną procesu, w którym Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie VIPa 9/20 oddalił apelację powoda o analogicznym żądaniu, potwierdzając poprawność wskazanej w świadectwie służby podstawy prawnej.

Sąd ustalił, co następuje:

Powódka A. M. w okresie od dnia 19 grudnia 1994 r. była funkcjonariuszem celnym. Na mocy ustawy z dnia 16 listopada 2016r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej w dniu 19 maja 2017r. otrzymała propozycję pracy, w której zaproponowano jej stanowisko starszego kontrolera skarbowego. W momencie otrzymania propozycji pełniła służbę na stanowisku straszy specjalista Służby Celnej w stopniu młodszy aspirant celny w Izbie Celnej w T.. Powódka przyjęła propozycję i została zwolniona ze służby z dniem 31 maja 2017r. Od dnia 1 czerwca 2017r. powódka jest „ ucywilniona” i pracuje w(...) Urzędzie Skarbowym w B. na stanowisku starszy kontroler skarbowy. Z dniem 1 lipca 2019r. otrzymała prawo do emerytury mundurowej w związku ze zwolnieniem ze służby.

Okoliczności bezsporne, nadto dowód: akta osobowe powoda

W dniu 1 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw, która art. 20 pkt 3 dodała do art. 174 ustawy o KAS dodała ust. 10-12.

Okoliczność bezsporna

W dniu 2 listopada 2020r. powódka otrzymała świadectwo służby z dnia 27 października 2020 r., w którym w pkt 3 jest wpisane „ W dniu przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy”, w pkt 4 „ Stosunek służbowy ustał w wyniku przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy”. W pkt 4 wpisana jest podstawa prawna art.188 ust. 1 w zw. z art.174 ust. 10 ustawy z 16 listopada 2016r. o Krajowej Administracji Skarbowej i art.171 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej. Świadectwo zostało sporządzone na wzorze świadectwa służby zawartym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 września 2020r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectwa służby funkcjonariuszy (...)Skarbowej ( Dz.U. 2020r. poz.1585).

Okoliczność bezsporna

Powódka nie zgadzając się z treścią tego świadectwa złożyła do Dyrektora I. Administracji Skarbowej w B. wniosek z dnia 8 listopada 2020r. o sprostowanie świadectwa. W odpowiedzi Dyrektor odmówił sprostowania świadectwa.

Świadectwo służby powódki jak również pismo odmawiające sprostowania tego świadectwa nie zawierało pouczenia o możliwości odwołania się do Sądu.

Okoliczność bezsporna

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy oraz aktach osobowych powoda, które nie były przez strony kwestionowane, co do ich wiarygodności i autentyczności.

Wskazać należy, iż zasadniczo żadna ze stron nie składała wniosków dowodowych poza dowodami z dokumentów zawartych w aktach osobowych powódki i załączonych do powództwa, z czego jasno wynika, że zasadnicza część sporu dotyczyła właściwej interpretacji prawa, a nie stanu faktycznego, gdyż ten zasadniczo między stronami był bezsporny.

Sąd oceniając zgromadzony materiał dowodowy kierował się zasadą logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego.

Na wstępie należy zaznaczyć, że zgłoszone w sprawie roszczenie o sprostowanie świadectwa służby może być dochodzone przez sądem pracy. Jak bowiem stanowi art.277 ustawy o KAS, spory o roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy w sprawach niewymienionych w art.276 ust.1 rozpoznaje sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy. Żądanie wydania świadectwa służby nie mieści się w kategorii spraw spornych wymienionych w art.276 ust.1 ustawy o KAS , co oznacza możliwość i dopuszczalność jego dochodzenia przed sądem powszechnym, nie zaś administracyjnym. Pozwany tych okoliczności nie kwestionował w odpowiedzi na pozew.

Odnosząc się do żądania powódki, aby świadectwo zostało sporządzone na wzorze określonym w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 5 kwietnia 2017r. należy mieć na względzie, że ustawodawca dostosował wzór świadectwa służby poprzez wydanie rozporządzenia Ministra Finansów z 4 września 2020r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectwa służby funkcjonariuszy (...)Skarbowej. W paragrafie 2 zawarto normę przejściową wskazując, iż do spraw w zakresie wydania, sprostowania świadectwa służby lub wydania jego odpisu rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy rozporządzenia w brzmieniu nadanym rozporządzeniem zmieniającym. Mając na względzie przywołany paragraf 2 rozporządzenia brak jest podstaw, aby wydać powódce świadectwo służby na nieobowiązującym wzorze, wbrew przepisom przejściowym.

Odnosząc się do żądania powódki wykreślenie z punktu 4 zapisu: „… w związku z art. 174 ust 10…” tutejszy Sąd miał na względzie utrwalone w tym zakresie ozecznictwo tutejszego Sądu w tym wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy VI Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 15 lipca 2020r. sygn.akt VIPa 9/20. Ten Sąd potwierdził poprawność wskazanej w świadectwie służby podstawy prawnej właśnie art.174 ust.10 ustawy o KAS ( w analogicznej sprawie vide wyrok z uzasadnieniem k.39 i następne). Sąd Rejonowy co do zasady rozstrzyga każdą sprawę samodzielnie, jednakże skoro Sąd wyższej instancji wskazał kierunek orzeczniczy, zdaniem tutejszego Sądu należy to uwzględniać w forowaniu wyroków tak, aby orzecznictwo było jednolite. Dlatego też w tym zakresie powództwo należało oddalić. Poniżej szersze rozważania prawne cytowane za uzasadnieniem Sądu Okręgowego i Rejonowego w wymienionej wyżej sprawie.

Pozwana Izba sporządziła świadectwo służby powódki wskazując, iż stosunek służbowy ustał w wyniku przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy na podstawie art. 188 ust 1 w związku z art. 174 ust 10 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o KAS i art. 171 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. przepisy wprowadzające ustawę o KAS.(k.23-24).

„Zgodnie z § 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 lutego 2018 r. w sprawie świadectwa służby funkcjonariuszy (...)Skarbowej (Dz. U. z 2018 r., poz. 413) w świadectwie służby umieszcza się dane niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku służbowego i uprawnień z ubezpieczenia społecznego funkcjonariusza dotyczące m.in. podstawy prawnej zwolnienia ze służby, wygaśnięcia stosunku służbowego albo wydalenia ze (...)Skarbowej (pkt 4). Nie ulega wątpliwości, iż powyższy zapis dotyczy również świadectw służby wydawanych w związku z przekształceniem stosunku służbowego w stosunek pracy na podstawie art. 171 ust 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, dalej: przepisy wprowadzające KAS). W ocenie Sądu pozwany pracodawca wskazał prawidłową podstawę prawną zwolnienia ze służby.

Natomiast zgodnie z § 6 przedmiotowego rozporządzenia funkcjonariusz może w terminie 7 dni od dnia potrzymania świadectwa służby wystąpić do kierownika jednostki organizacyjnej z żądaniem jego sprostowania złożonym w postaci papierowej (ust. 1). Kierownik jednostki organizacyjnej, w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust 1: 1) wydaje nowe świadectwo służby – w przypadku uwzględnienia żądania; 2) przesyła w postaci papierowej informację z podaniem przyczyn odmowy – w przypadku nieuwzględnienia żądania (ust. 2).

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1947, dalej: ustawa o KAS) oraz ustawą wprowadzającą KAS połączeniu uległy organy celne, skarbowe oraz kontroli skarbowej w jedną strukturę organizacyjną – Krajową Administrację Skarbową (KAS). Pracownicy oraz funkcjonariusze, dotychczas zatrudnieni w strukturach izb skarbowych, stali się pracownikami oraz funkcjonariuszami izb (...), zachowując tym samym ciągłość pracy. W przypadku, gdy zmieniało się miejsce wykonywania ich obowiązków służbowych, otrzymywali do dnia 28 lutego 2017 r. pisemną informację (art. 165 ust 6 przepisów wprowadzających KAS). Natomiast brak tej informacji był równoznaczny z powierzeniem wykonywania obowiązków służbowych w dotychczasowym miejscu. Od dnia 1 marca 2017 r. uległa likwidacji odrębność organów celnych oraz organów kontroli skarbowej, zaś IAS połączyła się z mającymi siedzibę w tym samym województwie: izbą celną i urzędem kontroli skarbowej (art. 160 ust 4 przepisów wprowadzających KAS). Wówczas, zgodnie z art. 165 ust 7 przepisów wprowadzających KAS, dyrektor (...)składał odpowiednio pracownikom oraz funkcjonariuszom, w terminie do dnia 31 maja 2017 r., pisemną propozycję określającą nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, która uwzględnia posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także dotychczasowe miejsce zamieszkania. Natomiast w przypadku, gdy pracownik bądź funkcjonariusz nie otrzymał stosownej propozycji w określonym terminie jego stosunek pracy wygasał z dniem 31 maja 2017 r. W przypadku otrzymania propozycji pracownik bądź funkcjonariusz mógł bądź ją przyjąć bądź odmówić jej przyjęcia w terminie 14 dni (art. 170 ust 2 przepisów wprowadzających KAS). W takiej sytuacji stosunek pracy bądź stosunek służbowy wygasał po upływie 3 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik albo funkcjonariusz złożył oświadczenie o odmowie przyjęcia propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby, nie później jednak niż do dnia 31 sierpnia 2017 r. (art. 170 ust 1 przepisów wprowadzających KAS). Natomiast w przypadku przyjęcia powyższej propozycji dotychczasowy stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony lub określony jak również stosunek służby w służbie przygotowawczej albo stałej przekształcił się odpowiednio w stosunek pracy albo służby w Służbie C.-Skarbowej, odpowiednio na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony albo określony, mianowania do służby przygotowawczej albo służby stałej (art. 171 ust 1 przepisów wprowadzających KAS).

Powódka była funkcjonariuszem celnym. Do dnia 31maja 2017r. pełniła służbę w Izbie Celnej w T.. Na podstawie art. 165 ust 7 przepisów wprowadzających KAS Dyrektor I. Administracji Skarbowej w B. w dniu 19 maja 2017 r. zaproponował powódce warunki zatrudnienia w ramach służby cywilnej w (...) w B.. Powódka warunki te przyjęła. W takiej sytuacji z dniem 1 czerwca 2017 r. na mocy art. 171 ust. 1 pkt 2 przepisów wprowadzających KAS jego stosunek służbowy przekształcił się w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Wskazać należy, iż w chwili przekształcenia stosunków służbowych żaden przepis ustawy o KAS bądź przepisów wprowadzających KAS nie przewidywał możliwości wydania byłym funkcjonariuszom, którzy przyjęli propozycję zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, świadectw służby. Organy zasłaniały się brakiem stosownych uregulowań w tym zakresie. Powyższy stan został ostatecznie rozstrzygnięty przez judykaturę, która nakazywała wydawanie świadectw służby na podstawie art. 188 ust 1 ustawy o KAS stosowanego per analogiam. Powyższe zostało zauważone również przez prawodawcę, który dokonał nowelizacji ustawy o KAS wprowadzając ust 10 do art. 174 ustawy o KAS.

Zgodzić się należy z powódką, iż w dniu przekształcenia jej stosunku służbowego w stosunek pracy nie była ona objęta powyższą zmianą wprowadzoną od dnia 1 stycznia 2018 r. Jednakże podkreślić należy, iż w chwili wystąpienia przez powódkę z wnioskiem o wydanie świadectwa służby w dniu 9 października 2019 r. już tak. Nadto żaden przepis ustawy zmieniającej nie zawiera stwierdzenia, iż zapis wskazanego ustępu 10 stosuje się wyłącznie do tych sytuacji, w których stosunek służbowy ustał po wejściu w życie tej ustawy. Z chwilą wejścia w życie powyższego przepisu powstała podstawa prawna do wydania świadectwa służby w związku z przekształcenie stosunku służby. Wobec czego, w ocenie Sądu, pozwany słusznie uwzględnił ten zapis przy wydaniu świadectwa służby powódce. Wskazać należy również, iż wprawdzie w stosunku do powoda zastosowanie miał przepis art. 188 ust 1 ustawy o KAS per analogiam, to w niniejszej sprawie należało wskazać również na przepis art. 174 ust 10 ustawy o KAS, jako podstawę prawną rozwiązania stosunku służby, bowiem dopiero taka podstawa prawna, włącznie z powołaniem przepisów art. 171 ust 1 pkt 2 przepisów wprowadzających KAS, stanowi wystarczające uzupełnienie zaistniałej luki w prawie”.

W pozostałych kwestiach dotyczących sprostowania świadectwa służby, Sąd przychyla się do stanowiska powódki. Przekształcenie ( ucywilnienie) polega na jednoczesnym zakończeniu służby i rozpoczęciu pracy. Sąd Najwyższy w uchwale z 19 lutego 2020r. III PZP 7/19 wskazał na konieczność wydania świadectw służby takim funkcjonariuszom. Zdaniem Sądu Najwyższego nie ma wątpliwości, że po przekształceniu stosunek służbowy celnika ustał. Strony prowadziły spór, co do tego, czy do ustania stosunku służbowego doszło na podstawie przekształcenia w stosunek pracy, czy też zwolnienia ze służby, w rezultacie czy przesłanka zwolnienia ze służby powinna być uwzględniona w świadectwie służby. Przekształcenie stosunku służbowego powódki nastąpiło, wskutek zdarzeń prawnych. Sąd w całej rozciągłości opiera się na argumentach zawartych w uchwale SN z 19.02.2020r. SN podkreślił, iż w obecnym stanie faktycznym ustanie stosunku służbowego wynikające w istocie z uzgodnienia, że funkcjonariusz będzie zatrudniony, jako pracownik, uzasadnia stwierdzenie, że dochodzi w istocie do zwolnienia z dotychczasowej służby. Przekładając powyższe argumenty do nn sprawy należy uznać, ze przekształcenie w rozumieniu art.171 ust.1 ustawy przepisy wprowadzające KAS jest w rzeczywistości, de facto zwolnieniem ze służby w rozumieniu art.188 ust. 1 ustawy o KAS. W rezultacie nie ma podstaw do uznania, ze przekształcenie stosunku służby w stosunek pracy samo w sobie może stanowić podstawę prawną w skazaną w świadectwie służby. Powinien zostać uwzględniony w tym zapisie jeden z wyłącznych wariantów ustawowych z art.188 ustawy o KAS. Wskazuje też na to wprost § 2 pkt 4 obowiązującego Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 lutego 2018r. w sprawie świadectwa służby funkcjonariuszy (...)Skarbowej. Dlatego należało orzec jak w pkt 1 wyroku.

Natomiast o kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 623, ze zm.) oraz stosowanego odpowiednio art. 113 ust 1 w zw. z art. 98 k.p.c. Powódka, jako pracownik była z mocy prawa zwolniona od ponoszenia kosztów sądowych (art. 96 ust 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych). Strona pozwana również korzysta z ustawowego zwolnienia od tych kosztów jako Skarb Państwa zgodnie z art.94 ustawy.

Sąd na podstawie art.102 kpc nie obciążył powódki kosztami zastępstwa procesowego w zakresie, w jakim przegrała sprawę z uwagi na szczególnie uzasadniony wypadek, jakim jest zawiły charakter sprawy i istniejące rozbieżne poglądy prawne w sprawie.

SSR Katarzyna Błażejowska