Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Marcin Winczewski
Protokolant:	sekr. sądowy Artur Kluskiewicz

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2019 r. w Bydgoszczy na rozprawie

sprawy z powództwa M. G. (1)

przeciwko (...) S.A. w B.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej Spółki na rzecz powoda następujące kwoty:

a)  6.997,00 (sześć tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych wraz
z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 1 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 1 stycznia
2016 r. do dnia zapłaty;

b)  31.142,84 (trzydzieści jeden tysięcy sto czterdzieści dwa 84/100) złote wraz
z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 1 października 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia
1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

c)  9.616,00 (dziewięć tysięcy sześćset szesnaście) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od pozwanej Spółki na rzecz powoda kwotę 2.700,00 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od pozwanej Spółki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 2.488,00 (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt osiem) złotych tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której zwolniony był powód.

SSR Marcin Winczewski

Sygn. akt VII P 603/18

UZASADNIENIE

M. G. (1) wniósł pozew przeciwko (...) S.A. w B., domagając się zasądzenia kwoty 49.755,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot:

1)  6.997,00 zł od dnia 1 kwietnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

2)  42.778,84 zł od dnia 1 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

Ponadto wniósł zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, ewentualnie według spisu kosztów. W uzasadnieniu wskazał, iż w dniu 1 grudnia 2016 r. zawarł z pozwaną umowę o pracę na czas określony do dnia 14 kwietnia 2014 r., która następnie została przedłużona. W dniu 25 stycznia 2016 r. umowa została rozwiązana za porozumieniem stron. Początkowo był zatrudniony na stanowisku samodzielnego pracownika d/s zaopatrzenia w Dziale Logistyki, za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 1.800,00 zł, od dnia 31 stycznia 2008 r. na stanowisku samodzielnego pracownika ds. planowania i logistyki w Dziale Logistyki, za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 2.200,00 zł, następnie od dnia 29 sierpnia 2008 r. na stanowisku Szefa Kooperacji i Gospodarki Magazynowej w Dziale Logistyki, za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 3.500,00 zł, które w dniu 28 grudnia 2012 r. zostało ustalone w drodze porozumienia na 8.000,00 zł miesięcznie. Ponadto przysługiwała mu premia, zgodnie z obowiązującym regulaminem oraz świadczenia pracownicze. W dniu 9 sierpnia 2010 r. Dyrektor Generalny pozwanej spółki wydał zarządzenie wewnętrzne nr 09/2010 w sprawie optymalizacji gospodarki magazynowej oraz obniżenia kosztów zakupów logistycznych, na mocy którego za zmniejszenie cen materiałów i usług przysługuje premia wynosząca 8% kwoty zaoszczędzonej przez planistę zakupowego lub pracownika odpowiedzialnego za zakupy w ośrodkach zysku i innych zakładach. Powód sporządzał wnioski zgodnie z procedurą zawartą w zarządzeniu i otrzymywał należną premię, jednakże od III i IV kwartału 2014 r. należne premie, mimo wypracowania przez niego i jego zespół oszczędności, sporządzenia i zaakceptowania wniosków premiowych, nie były wypłacane. Ogólna kwota należnych mu premii od III kwartału 2014 r. wynosi 271.807,55 zł, jednak w tym postępowaniu dochodzić będzie jedynie jej części tj. 49.756,00 zł. Na kwotę tą składają się należne premie za:

- I kwartał 2015 r. w kwocie 6.997,00 zł z należnej za ten okres premii w kwocie 17.200,00zł,

- I kwartał 2015 r. w kwocie 2.000,00 zł z należnej ogółem kwoty 6.000,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 4.000,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 950,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 1.351,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 4.844,48 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 7.200,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 5.000,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 8.167,32 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 4.700,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 2.130,00 zł,

- II kwartał 2015 r. w kwocie 2.416,00 zł.

Powód wskazał, iż pismem z dnia 30 grudnia 2015 r. wezwał pozwaną spółkę do zapłaty powyższej kwoty, na którym to zostało odnotowane, iż „premia zgodna z w/w zarządzeniem będzie wypłacona po zatwierdzeniu wniosków przez zarząd”. Pismem z dnia 23 listopada 2016 r. ponownie wezwał pozwaną do wypłaty należnych mu świadczeń, która ustosunkowała się pismami z dnia 30 listopada i 9 grudnia 2016 r., w których wskazano, iż powód nie wykazał zasadności dochodzonej przez siebie kwoty, wszystkie należne mu premie zostały wypłacone, zarządzenie nr 09/2010 uległo zawieszeniu, wobec czego wnioski składane przez pracowników po marcu 2015 r. nie stanowiły podstawy do wypłaty premii, a ponadto wnioski złożone przez powoda nie zostały zaakceptowane przez Zarząd. W ocenie powoda, zarządzenie nr 09/2010 nie zostało zawieszone, a twierdzenia pozwanej nie są prawdziwe. Zarządzenie figuruje na wykazie obowiązujących w firmie. Premia, jaka mu przysługuje jest premią motywacyjną, przewidzianą w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy spółki. Skoro przyznanie prawa do premii nastąpiło w formie przedmiotowego zarządzenia to każde odstąpienie, modyfikacja albo wypowiedzenie obowiązywania winno nastąpić także w formie pisemnej. Taka procedura była przyjęta i stosowana. Wszystko publikowano w sieci wewnętrznej. Spółka nie zawarła też porozumienia, o którym mowa w art. 9 ^{( 1 )}§ 2 k.p., które nie zostało przekazane właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. Wypłacane premie zależały od spełnienia określonych kryteriów i były naliczane każdorazowo na podstawie zestawień, co czyni je premiami regulaminowymi, a nie uznaniowymi. Nadto powód wskazał, iż w analogicznej sprawie wytoczonej przez niego przeciwko pozwanej, Sąd Rejonowy prawomocnym orzeczeniem uwzględnił powództwo oparte na tożsamej podstawie faktycznej i prawnej. Ponadto powód podniósł, iż przerwał bieg terminu przedawnienia wypłaty należnych mu świadczeń za I i II kwartał 2015 r., składając wnioski o zawezwanie do próby ugodowej, do której wskutek postawy pozwanej, nie doszło.

W odpowiedzi pozwana spółka wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu przyznała, iż powód był u niej zatrudniony w okresie od 4 września 2006 r. do 25 stycznia 2016 r. jako pracownik Działu Logistki, z czego w okresie od dnia 1 września 2008 r. na stanowisku Szefa Kooperacji i Gospodarki Magazynowej, a stosunek pracy ustał na podstawie porozumienia stron. Od dnia 1 sierpnia 2010 r. jednym z obowiązujących systemów premiowych wynikających z zarządzenia nr 09/2010 jest premia za zmniejszenie cen materiałów i usług, która była wypłacana pracownikom do końca marca 2015 r., na podstawie złożonych do tej daty kompletnych wniosków premiowych. W kwietniu 2015 r., w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, pozwana zdecydowała o zawieszeniu obowiązywania zarządzenia z uwagi na złą sytuację finansową. Zadeklarowano, iż w przypadku polepszenia sytuacji finansowej i przywrócenia stosowania wskazanego systemu premiowego, w miarę swoich możliwości, pracodawca rozważy możliwość wypłaty choćby części premii na podstawie wniosków, które zostały złożone po zawieszeniu zarządzenia, jednak nie stanowiły podstawy wypłaty. Informacja o zawieszeniu obowiązywania zarządzenia została przekazana pracownikom w formie ustnej, przez kierowników komórek organizacyjnych, którzy o zawieszeniu dowiedzieli się podczas jednej z kwietnikowych odpraw na spotkaniu z Zarządem. Powód miał wiedzę o zawieszeniu zarządzenia od swojego przełożonego M. B.. Pracownicy w dalszym ciągu składali wnioski mając na uwadze, że w przypadku wznowienia systemu premiowego pozwana być może je wypłaci. Stosowanie przedmiotowego zarządzenia nigdy jednak nie zostało wznowione, co potwierdza przygotowany w dniu 27 lipca 2017 r. dokument w postaci pisemnego potwierdzenia porozumienia o zawieszeniu stosowania systemu premiowego, w którym pozwana jako pracodawca, działając w porozumieniu z reprezentującymi pracowników organizacjami związkowymi, potwierdzili pisemnie ten fakt. W tym dokumencie strony potwierdziły, że w okresie zawieszenia systemu premiowego pracownicy nie nabywali prawa do przedmiotowej premii, natomiast zarządzeniem wewnętrznym Dyrektora Generalnego nr 05/2018 z dnia 3 kwietnia 2018 r. uchylono zarządzenie Dyrektora Generalnego (...) SA nr 09/2010 z dnia 9 sierpnia 2010 r. O uchyleniu zarządzenia pozwana poinformowała Okręgowego Inspektora Pracy w B. pismem z dnia 18 kwietnia 2018 r. Pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, albowiem nie nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia, gdyż wnioski o zawezwanie do próby ugodowej nie odnoszą się do należności dochodzonych niniejszym pozwem.

Sąd ustalił, co następuje:

M. G. (1) był zatrudniony w (...) S.A. w B. od dnia 4 września 2006 r., początkowo na czas określony, na stanowisku samodzielnego pracownika ds. zaopatrzenia. Na mocy porozumienia stron z dnia 29 sierpnia 2008 r. objął stanowisko Szefa Kooperacji i Gospodarki Magazynowej w Dziale Logistyki, a na mocy porozumienia stron z dnia 21 lipca 2009 r. umowa przekształciła się na umowę zawartą na czas nieokreślony. Pismem z dnia 28 grudnia 2012 r. pozwana ustaliła wysokość wynagrodzenia powoda na kwotę 8.000,00 zł, co wynikało z kategorii IX tabeli stawek wynagradzania zasadniczego pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych. Ponadto, na mocy umowy o pracę powodowi przysługiwała premia, zgodnie z obowiązującym regulaminem oraz świadczenia pracownicze, określone w Kodeksie Pracy, Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy oraz innych przepisach. Stosunek pracy ustał w dniu 25 stycznia 2016 r. w wyniku rozwiązania umowy na mocy porozumienia stron. W okresie trwania stosunku pracy, powodowi nie złożono propozycji nowych warunków pracy i płacy, z którymi związana byłaby zmiana zasad nabywania premii, a także warunków tych nie wypowiedziano.

Okoliczności bezsporne, nadto dowód: umowa o pracę na okres próbny – k. 1 cz. B akt osobowych, umowa o pracę na czas określony z dnia 1 grudnia 2006 r. – k. 8 akt osobowych, porozumienie z dnia 29 sierpnia 2008 r. – k. 22 cz. B akt osobowych, porozumienie z dnia 21 lipca 2009 r. – k. 24 cz. B akt osobowych, porozumienie z dnia 28 grudnia 2012 r. – k. 43 cz. B akt osobowych, wniosek powoda o rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron z dna 30 grudnia 2015 r. – cz. C akt osobowych, świadectwo pracy z dnia 25 stycznia 2016 r. – cz. C akt osobowych

W dniu 9 sierpnia 2010 r. w pozwanej spółce przyjęto zarządzenie wewnętrzne nr 09/2010 Dyrektora Centralnego P.. w sprawie optymalizacji gospodarki magazynowej oraz obniżenia kosztów zakupów logistycznych. Zgodnie z jego § 2, premia przysługiwała za zakup materiałów i usług oraz użycie ich do produkcji po niższych wynegocjowanych cenach, przy zachowaniu dotychczasowego terminu i warunków płatności lub wydłużonego terminu płatności oraz takiej samej jakości z zastrzeżeniem, iż sam zakup nie jest premiowany. Wysokość premii wynosiła 8% kwoty zaoszczędzonej przez planistę zakupowego lub pracownika odpowiedzialnego za zakupy w ośrodkach zysku i innych zakładach. Wniosek premiowy wraz z listą materiałów, z podaniem dotychczas obowiązującej bazowej ceny i ceny wynegocjowanej sporządzał planista zakupowy. Kierownik komórki organizacyjnej potwierdzał zgodność i zasadność wniosku. Następnie wniosek zostawał przekazywany do Działu FE, również w formie elektronicznej, celem sprawdzenia zgodności cen. Wniosek premiowy podlegał akceptacji Szefa Logistyki oraz był zatwierdzany przez członka Zarządu. Premia była wypłacana po zakończeniu każdego kwartału a w przypadku, gdy przy negocjowaniu niższych cen brałyby udział więcej, niż jedna osoba, w kwestiach spornych, kierownik komórki organizacyjnej miał prawo do podziału premii. Prezes Zarządu-Dyrektor Generalny miał prawo do zmiany lub zawieszenia w całości lub w części zarządzenia, w tym do zawieszenia, wstrzymania lub anulowania wypłaty przyznanej premii.

Okoliczności bezsporne, nadto dowód: zarządzenie wewnętrzne nr 09/2010 Dyrektora Generalnego (...) S.A. z dnia 9 sierpnia 2010 r. – k. 121-129, zeznania świadka T. S. – k. 213-214, zeznania świadka M. G. (2) – k. 215, zeznania powoda – k. 223-224

Powód otrzymywał premie zgodnie z powyższym zarządzeniem od kiedy został Szefem Kooperacji i Gospodarki Magazynowej do III kwartału 2014 r. W I kwartale 2015 r. powód wypracował m.in. premię w wysokości 17.200,00 zł. W II kwartale 2015 r. wypracował m.in. premie w następujących kwotach: 6.000,00 zł, 5.000,00 zł, 8.167,32 zł, 4.700,00 zł, 2.130,00 zł, 2.416,00 zł, 4.000,00 zł, 950,00 zł, 1.351,04 zł, 4.844,48 zł i 7.200,00 zł. Wszystkie powyższe wnioski premiowe, z wyjątkiem wniosku za I kwartał 2015 r. na kwotę 6.000,00 zł, zawierały wymagane podpisy zgodnie z zarządzeniem nr 09/2010 oraz były zatwierdzone przez Członka Zarządu S. K. i uzgodnione z przedstawicielami związków zawodowych. Natomiast wniosek za I kwartał 2015 r. na kwotę 6.000,00 zł został podpisany przez kierownika komórki organizacyjnej oraz pracownika controllingu. Nie zawierał pozostałych podpisów, ponieważ od pewnego momentu przełożeni zaczęli odmawiać podpisywania wniosków premiowych nie kwestionując jednak pozyskania przez pracownika oszczędności, a wskazując wyłącznie na pogarszającą się sytuację finansową spółki.

Dowód: zeznania powoda – k. 223, wniosek premiowy z dnia 4 kwietnia 2015 r. – k. 17, wniosek premiowy z dnia 17 marca 2015 r. – k. 40, wniosek premiowy z dnia 16 czerwca 2015 r. – k. 41-42, wniosek premiowy z dnia 16 czerwca 2016 r. – k. 44, wniosek premiowy z dnia 15 lipca 2015 r. – k. 46-47, wniosek premiowy z dnia 15 lipca 2015 r. – k. 48, wniosek premiowy z dnia 1 grudnia 2015 r. – k. 50, wniosek premiowy z dnia 3 lipca 2015 r. – k. 60, wniosek premiowy z dnia 3 lipca 2015 r. – k. 62, wniosek premiowy z dnia 3 lipca 2015 r. – k. 64, wniosek premiowy z dnia 3 lipca 2015 r. – k. 66, wniosek premiowy z dnia 6 października 2015 r. – k. 69, wykaz wniosków objętych żądaniem pozwu – k. 90, zeznania świadka T. S. – k. 214, zeznania świadka M. G. (2) – k. 216

Kwestie związane z wynagradzaniem i premiowaniem pracowników w spółce, konsultowane były z przedstawicielami związków zawodowych. W przypadku zmian dotyczących wszystkich pracowników, jak np. w kwestii wynagradzania, zarządzenia członków Zarządu sporządzane były na podstawie protokołów, w formie pisemnej, i wywieszane w gablotach dla pracowników produkcji. Dla pracowników mających dostęp do sieci wewnętrznej Intranet, obowiązujące zarządzenia publikowane były właśnie tam, tak aby każdy mógł się z nimi zapoznać. W przypadku zmian, bądź uchylenia zarządzeń, wykonywano to również w formie pisemnej, co przybierało następnie postać aneksu i publikowane było w Intranecie, bądź wysyłane do działu logistyki w formie pisemnej, gdzie sekretarka skanowała dokumenty i jako załącznik wysyłała łącznie z wiadomością e-mail do wszystkich pracowników działu.

Dowód: zeznania świadka G. J. – k. 211-212, zeznania świadka T. S. – k. 214, zeznania świadka M. G. (2) – k. 216-217, zeznania świadka M. T. – k. 218, zeznania świadka D. W. – k. 220-221, zeznania świadka M. B. – k. 222, zeznania powoda – k. 223-226

W wyniku pogarszającej się sytuacji finansowej pozwanej spółki w 2015 r., Zarząd zdecydował o czasowym zawieszeniu wypłat z tytułu „premii oszczędnościowej”. Decyzję tę skonsultowano z przedstawicielami Związków Zawodowych, działającymi na terenie pozwanego, G. J. oraz T. Ł.. W rozmowach z działaczami związkowymi ze strony spółki brał udział S. K.. Przedstawiciele związków wyrazili zgodę na czasowe zawieszenie premii w formie ustnej, zastrzegając że w dalszym ciągu pracownicy działu logistyki mogli nabywać prawo do premii i w związku z tym składać wnioski premiowe, zaś w przypadku poprawy sytuacji finansowej pozwanej, premie te miały zostać wypłacone. Na okoliczność powyższych spotkań nie został sporządzony żaden protokół, ani notatka, natomiast pracownicy nie otrzymali żadnej wiadomości nie tylko odnośnie powyższych spotkań i czasowego niewypłacania premii, ale tym bardziej o rzekomym zawieszeniu zarządzenia nr 09/2010. Nie otrzymali również wypowiedzeń zmieniających, co do warunków płacy w tym zakresie.

Zawieszenie wypłaty premii należnej na podstawie zarządzenia nr 09/2010 miało obowiązywać jedynie w 2015 r., albowiem zarząd pozwanej spółki zakładał, iż w 2016 r. sytuacja finansowa ulegnie poprawie. Sytuacja taka była pierwszym przypadkiem w praktyce spółki, wcześniej bowiem ewentualne akty wewnętrzne były bądź to uchylane, bądź aneksowane. Pracownicy nie zostali poinformowani o zawieszeniu wypłacania premii zarządzenia drogą elektroniczną, a pozwana nie zawiadomiła Okręgowego Inspektora Pracy o jakimkolwiek zawieszeniu zarządzenia.

Obecnie o wszystkich zmianach pracownicy są informowani bądź drogą elektroniczną – mailową bądź poprzez biuletyny i za pośrednictwem przełożonych.

Dowód: zeznania świadka G. J. –k. 211-212, zeznania świadka T. S. – k. 214, zeznania świadka M. T. – k. 218-219, zeznania świadka D. W. – k. 220-221, zeznania świadka M. B. – k. 221-222

Pracownicy Działu Logistyki, w tym powód, którego nie informowano o jakichkolwiek ewentualnych zmianach w zarządzeniu nr 09/2010, w dalszym ciągu składali wnioski premiowe dotyczące wypracowanych oszczędności. Od przełożonych i związków zawodowych słyszeli, że po polepszeniu sytuacji finansowej pracodawcy, zostaną one zrealizowane. Przełożony powoda, kierownik M. B. przyjmował wnioski, sprawdzał je pod względem merytorycznym i podpisywał. Okres pozyskiwania podpisów pod wnioskami był znacznie się wydłużył i trwało to od kilku dni do kilku tygodni. Powód nie otrzymał wypowiedzenia zmieniającego w zakresie warunków płacy odnośnie premii.

Dowód: zeznania świadka M. G. (2) – k. 216-217, M. B. – k. 221-222, zeznania świadka T. S. – k. 214

Pismem z dnia 23 listopada 2016 r. powód wezwał pozwaną spółkę do zapłaty kwoty 347.839,26 zł, wskazując że na tę kwotę składa się należne, a niewypłacone premie określone w § 2 Zarządzenia Wewnętrznego nr 09/2010 wraz z odsetkami za opóźnienie oraz wyrównaniem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. W odpowiedzi pozwana spółka wskazała, iż nie uznaje roszczenia, gdyż w żaden sposób nie wykazał on zasadności dochodzonej kwoty, nie przedstawił wyliczeń, ani dokumentów. Wszystkie należne premie zostały mu wypłacone. W piśmie wskazano nadto, iż powód w momencie złożenia w dniu 30 grudnia 2015 r. wniosku o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, został poinformowany, że premia zostanie wypłacona pod warunkiem zatwierdzenia przygotowanych wniosków premiowych, co wynika z faktu zawieszenia stosowania zarządzenia.

Okoliczności bezsporne

M. G. (1) w dniu 10 lutego 2017 r. (data wpływu) wniósł do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych pozew przeciwko pozwanej spółce o zapłatę kwoty 49.900,00 zł, na którą składała się premia za III i IV kwartał 2014 r. w wysokości 6.425,14 zł oraz premia za I kwartał 2015 r. w łącznej wysokości 43.444,77 zł. Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt VII P 91/17 Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 49.896,89 zł. Następnie, Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie o sygn. akt VI Pa 24/18 oddalił apelację pracodawcy. Sąd Rejonowy jednoznacznie stwierdził w uzasadnieniu wyroku, iż powodowi należy się prawo do wypracowanej premii, a zarządzenie nr 09/2010 nie zostało prawidłowo uchylone bądź zawieszone w stosunku do pracownika.

Okoliczności bezsporne

Dopiero w dniu 27 lipca 2017 r. pozwany pracodawca pisemnie potwierdził porozumienie zawarte ze związkami zawodowymi w kwietniu 2015 r. o zawieszeniu wypłaty premii wskazując, iż zgodnie z przyjętymi ustaleniami system premiowy zawieszony został do czasu poprawienia się sytuacji finansowej, nie dłużej jednak niż na okres do 3 lat, w okresie zawieszenia systemu premiowego pracownicy nie nabywają prawa do premii, a w przypadku polepszenia się sytuacji finansowej i przywrócenia stosowania systemu premiowego, pracodawca rozważy możliwość wypłaty w formie nagrody choćby części świadczeń wynikających z wniosków premiowych składanych przez poszczególnych pracowników po zawieszeniu systemu. W tym samym dniu spółka przekazała Okręgowemu Inspektoratowi Pracy w B. informację o zawarciu porozumienia ze związkami o zawieszeniu stosowania przepisów prawa pracy.

Dowód: pisemne potwierdzenie porozumienia o zawieszeniu stosowania systemu premiowego z dnia 27 lipca 2017 r. – k. 141, pismo pozwanego do (...) w B. z dnia 27 lipca 2017 r. – k. 142-142v, zeznania świadka G. J. – k. 213, zeznania świadka M. T. – k. 219, zeznania świadka M. B. – k. 221

Zarządzeniem wewnętrznym nr 05/2018 Dyrektora Generalnego z dnia 3 kwietnia 2018 r. pozwana uchyliła m.in. zarządzenie wewnętrzne nr 9/2010, a jednocześnie w okresie niezbędnym do wypowiedzenia pracownikom warunków płacy wynikających z uchylanych zarządzeń, na podstawie art. 9 ^{( 1)} k.p. zawiesiła na kolejny okres stosowanie zarządzenia nr 9/2010. Ponadto wskazała, iż w okresie zawieszenia stosowania wymienionych zarządzeń, pracownicy nie nabywają prawa do przewidzianych w nich premii.

Dowód: zarządzenie wewnętrzne nr 05/2018 Dyrektora Generalnego z dnia 3 kwietnia 2018 r. – k. 143

Powód, wnioskami o zawezwania do prób ugodowych z dnia 26 marca 2018 r. i z dnia 26 czerwca 2018 r. wezwał spółkę do zapłaty kwot: 9.470,00 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 22/18), 9.897,00 zł (część premii za I kwartał 2015 r., sprawa VII Po 23/18), 9.810,52 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 24/18), 9.616,12 zł (część premii za I kwartał 2015 r., sprawa VII Po 25/18), 9.998,56 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 47/18), 9.972,16 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 48/18), 9.967,32 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 49/18), 9.966,50 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 50/18), 9.946,00 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 51/18), stanowiących część należnej, a niewypłaconej powodowi premii za I oraz II kwartał 2015 r. Łącznie powyższe kwoty z wniosków o zawezwanie do prób ugodowych wynoszą: 19.513,12 zł za I i 69.131,06 zł za II kwartał 2015 r. Do ugód w powyższych sprawach nie doszło, albowiem takim rozwiązaniem sporu pracodawca nie był zainteresowany. Powód składał dalsze wnioski o zawezwanie do prób ugodowych, za kolejne kwartały pracy, chcąc w ten sposób przerwać bieg przedawnienia.

Dowód: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 22/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 23/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 24/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 25/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 47/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 48/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 49/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 50/18, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dnia 26 marca 2018 r. – k. 2-4 akt sprawy VII Po 51/18, zeznania powoda – k. 227

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego. Sąd uznał za wiarygodne w całości dokumenty zebrane w toku niniejszego postępowania, bowiem nie budziły one wątpliwości, co do ich zgodności z rzeczywistym stanem sprawy za wyjątkiem pisemnego potwierdzenia porozumienia o zawieszeniu stosowania systemu premiowego z dnia 27 lipca 2017 r. Treść wskazanego pisma odbiega od zeznań G. J.. Z zeznań tego świadka jak i świadków M. T. oraz M. B. wynika, że w kwietniu 2015 r. nie ustalono terminu obowiązywania zawieszenia stosowania zarządzenia, a ponadto nie odebrano pracownikom prawa do premii w okresie zawieszenia, bowiem związki zawodowe wyraziły zgodę na zawieszenie m.in. pod warunkiem, że pracownicy będą mogli w dalszym ciągu składać wnioski premiowe, które miały zostać rozpatrzone w momencie poprawy sytuacji finansowej.

Nadto Sąd podkreśla, iż zasadniczo wszystkie wnioski premiowe, na podstawie których powód domaga się zasądzenia roszczenia w niniejszej sprawie, posiadają komplet wymaganych podpisów. Wyłącznie jeden wniosek o przyznanie premii za I kwartał w wysokości 6.000,00 zł nie posiadał kompletu podpisów, bowiem było to spowodowane problemem z ich pozyskaniem. Poza sporem była kluczowa dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczność, iż w czasie trwania stosunku pracy między stronami nie doszło zmiany warunków pracy i płacy w zakresie zasad i warunków uzyskiwania premii przez powoda. Bezsporna była także wysokość ewentualnie należnych powodowi kwot z tytułu premii regulaminowej „za oszczędności.” Powód przy tam sam ponumerował swe wnioski, tak aby łatwiej było mu nimi następnie operować. Wskazał konkretne wnioski (a dwukrotnie także częściowe kwoty z ogólnych sum wynikających z wniosków), z tytułu których dochodzi zapłaty w niniejszym postepowaniu (k. 7), złożył przedmiotowe wnioski (k. 17, 60, 62, 64, 66, 69, 40, 42, 44, 47, 48, 50), a ich wysokość została przyznana w wyliczeniu pozwanej (k. 90), co powód omówił w trakcie wstępnej części rozprawy w dniu 31 stycznia 2019 r. (protokół – k. 210).

Nadto Sąd dopuścił i przeprowadził dowód z zeznań świadków: G. J. (k. 211-213), T. S. (k. 213-215), M. G. (2) (k. 215-217), M. T. (k. 217-220), D. W. (k. 220-221), M. B. (k. 221-223) oraz z przesłuchania stron, ograniczonego na zasadzie art. 302 § 1 k.p.c., do przesłuchania powoda (k. 223-227).

Sąd oparł się zasadniczo na zeznaniach świadków M. G. (2) oraz T. S. a także powoda, w części jaka była niezbędna do ustalenia stanu faktycznego w zakresie obowiązywania zarządzenia wewnętrznego nr (...), składania wniosków premiowych po kwietniu 2015 r., nie informowania pracowników Działu Logistyki o ustnym zawieszeniu przedmiotowego zarządzenia, bowiem były one spójne, rzeczowe, konkretne i wzajemnie się uzupełniały. Zeznaniom świadków G. J., M. T., D. W. oraz M. B. Sąd dał wiarę w zakresie sytuacji finansowej pozwanej, składania przez pracowników, w tym powoda, wniosków premiowych, ustnych ustaleń, konsultacji, przekazywania informacji o zawieszeniu stosowania zarządzenia nr 09/2010 pomiędzy Zarządem pozwanej, a organizacjami związkowymi, gdyż były one spójne, konsekwentne i korelowały ze sobą w tym zakresie. Zarówno Zarząd pozwanej, jak i organizacje związkowe, z jednej strony musiały zgodnie z wewnętrznymi regulacjami prawnymi, jak i praktyką, prowadzić rozmowy w zakresie zawieszenia stosowania przedmiotowego zarządzenia, jednakże z drugiej strony były zainteresowane nieujawnianiem tej okoliczności pracownikom, których bezpośrednio to zawieszenie dotyczyło, mając na względzie trudną sytuację finansową pozwanej oraz ewentualne korzyści finansowe, jakie pozwana cały czas uzyskiwała (tj. oszczędności) w związku ze staraniami pracowników, w tym powoda, wywiązywania się ze swoich zawodowych obowiązków i możliwością uzyskania dodatkowych regulaminowych premii. Sąd nie dał wiary świadkom M. T., M. B. oraz G. J. w zakresie rzekomego przekazywania pracownikom pozwanej w formie ustnej informacji o zawieszeniu stosowania zarządzenia nr 09/2010, bowiem zeznania w tym zakresie stoją w sprzeczności z zeznaniami świadków M. G. (2), T. S. oraz powoda, jak również stanowią zaprzeczenie obowiązującej u pozwanego praktyki przekazywania tego typu informacji w formie pisemnej. Nie sposób pogodzić z zasadami logiki i doświadczenia życiowego zeznania, iż jedynie zarządzenie nr 09/2010 zostało zawieszone „ustnie”, podczas gdy wszystkie inne dokumenty wewnętrzne o charakterze finansowym odnoszące się do pracowników pozwanej, były przekazywane w formie pisemnej. Tak więc tylko ten jeden raz strony – Zarząd i związki zawodowe nie zawarłyby żadnego porozumienia na piśmie, choć przecież był to warunek konieczny dla ważności takiej czynności, a zarządzenie to było bardzo istotne dla wszystkich, w tym zwłaszcza pracowników. Nie zawarto pisemnego porozumienia, zeznania świadków rozmów znacznie od siebie odbiegają (co do terminu i konsekwencji), a informacje w tym zakresie przekazano rzekomo pracownikom również w wyjątkowy sposób, nigdy indziej, ani wcześniej, ani później nie stosowany, tj. drogą ustną, przy czym pozwany nie był nawet w stanie wskazać kiedy konkretnie i przez kogo informacja taka miałaby powodowi zostać przekazana, czemu ten w sposób wiarygodny zaprzecza. Stosowne porozumienie, rzekomo potwierdzające to dokonane dwa lata wcześniej, zawarto dopiero w dniu 27 lipca 2017 r. (k. 141) i przesłano je zgodnie z wymogami do Inspekcji Pracy. Wówczas to przecież pozwana miała już jednak świadomość wielości roszczeń kierowanych w stosunku do niej na podstawie rzeczonej premii (pozwy i wnioski o zawezwanie do prób ugodowych), a w ocenie Sądu stanowiło to wyłącznie nieudolną próbę uniknięcia odpowiedzialności finansowej. Nadto, świadek M. T. wskazała, iż nie była świadkiem spotkania, na którym M. B. miał przekazać swoim pracownikom informację o zawieszeniu obowiązywania przedmiotowego zarządzenia, zaś wiedzę o tym czerpała od swojej przełożonej. Również świadek G. J. wskazał, iż nie był obecny na spotkaniu M. B. z pracownikami, zaś o przekazaniu powyższej informacji w Dziale powoda dowiedział się od swojego przełożonego.

Przechodząc do rozważań merytorycznych należy na wstępie podkreślić, iż pomiędzy stronami toczył się już prawomocnie zakończony proces o zapłatę premii „oszczędnościowych”, choć dotyczył on innych wniosków premiowych i częściowo innego okresu. Prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego i Okręgowego przesądzono, iż powodowi należą się premie z tego tytułu, a argumentacja pozwanej o rzekomym zawieszeniu zarządzenia wewnętrznego była nietrafna. Decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy na tym etapie postępowania musi mieć więc wykładnia i stosowanie art. 365 § 1 k.p.c., a w szczególności kwestia skutków przewidzianej w nim mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia, wiążącego nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Określona w tym przepisie moc wiążąca stanowi pozytywny skutek prawomocności orzeczenia, w odróżnieniu od opisanej w art. 366 k.p.c. powagi rzeczy osądzonej, traktowanej jako negatywny skutek prawomocności wyroku, zaś oba te skutki składają się na tzw. prawomocność materialną orzeczenia. W literaturze w zasadzie jednolicie przyjmuje się, że podstawowym celem powyższych regulacji jest zapewnienie orzeczeniom prawomocnym formalnie cech niewzruszalności i stabilności w celu uniemożliwienia ich wzruszenia i zapewnienia należytej ochrony prawnej zawartym w nich rozstrzygnięciom. Ochrona taka nie byłaby zapewniona, gdyby możliwe było kwestionowanie przez dowolne osoby, organy państwa i instytucje stanu prawnego ukształtowanego korzystnie dla ubiegającego się o ochronę prawną przez prawomocne orzeczenie sądowe. Regulacje te gwarantują stabilność określonej orzeczeniem sądowym sytuacji prawnej, uniemożliwiając jej podważenie przez stronę niezadowoloną z rozstrzygnięcia i zobowiązując do jej respektowania inne sądy oraz inne organy państwa w określonych przez ustawę granicach. W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie także przyjmuje się moc wiążącą prawomocnych rozstrzygnięć prejudycjalnych. W wyroku z dnia 6 marca 2014 r. (V CSK 203/13, Legalis nr 924855; por. także postanowienie z dnia 30 października 2018 r., II CSK 258/18, Legalis nr 1839699) stwierdzono trafnie „Wskazuje się, że związanie prawomocnym wyrokiem oznacza, iż sąd obowiązany jest uznać, że kwestia prawna, która była już przedmiotem rozstrzygnięcia w innej sprawie, a która ma znaczenie prejudycjalne w sprawie przez niego rozpoznawanej, kształtuje się tak, jak przyjęto w prawomocnym wcześniejszym wyroku, nawet jeżeli argumentacja prawna, na której opiera się to rozstrzygnięcie jest nietrafna. W późniejszej sprawie kwestia ta nie może być już w ogóle badana (porównaj między innymi wyroki: z dnia 8 stycznia 2002 r. I CKN 730/99, z dnia 12 lipca 2002 r. V CKN 1110/00, z dnia 7 stycznia 2004 r. III CK 192/02, z dnia 13 października 2005 r. I CK 217/05, z dnia 8 marca 2010 r. II PK 258/09, z dnia 29 września 2011 r. IV CSK 652/10, z dnia 28 marca 2012 r. II UK 327/11 i z dnia 19 października 2012 r. V CSK 485/11). Takie samo stanowisko prezentowane jest w aktualnym orzecznictwie Sądu Najwyższego w stosunku do orzeczeń wydanych w wyniku tzw. rozdrobnienia roszczeń. Dopuszczalność rozdrobnienia roszeń wynikających z tego samego stosunku prawnego nie jest wprawdzie uregulowana przepisami kodeksu postępowania cywilnego, jednak powszechnie traktowana jest jako jedna z zasad polskiej procedury cywilnej. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 5 lipca 1995 r. (III CZP 81/95, OSNC 1995/11/159), nie ma podstaw ani żadnych racji, by ograniczać powoda w dochodzeniu zaspokojenia swojego roszczenia. Do niego powinno należeć kształtowanie procesu takiego zaspokojenia. Nie ma zatem podstaw by negować uprawnienia powoda do dochodzenia części roszczenia, jeżeli ten sposób zaspokojenia dyktują mu względy takie jak np. koszty procesu, ułatwienia dowodowe czy celowość uzyskania tzw. orzeczenia próbnego. W związku z rozdrobnieniem roszczeń powstaje kwestia mocy wiążącej wyroku zapadłego co do części dochodzonego świadczenia w procesie między tymi samymi stronami o dalszą część świadczenia z tego samego stosunku prawnego. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 marca 1994 r. (III CZP 29/94) stwierdził, że w procesie o dalszą – ponad prawomocnie uwzględnioną – część świadczenia z tego samego stosunku prawnego, sąd nie może w niezmienionych okolicznościach orzec odmiennie o zasadzie odpowiedzialności pozwanego. To stanowisko zostało jednolicie podtrzymane w dalszych orzeczeniach Sądu Najwyższego. W wyrokach z dnia 14 maja 2003 r. I CKN 263/01 i z dnia 24 października 2013 r. IV CSK (...) stwierdzono, że w razie prawomocnego uwzględnienia części roszczenia o spełnienie świadczenia z tego samego stosunku prawnego, w procesie dotyczącym spełnienia reszty świadczenia sąd nie może w tych samych okolicznościach prawnych i faktycznych orzec odmiennie o zasadzie odpowiedzialności pozwanego. Natomiast w wyrokach z dnia 23 marca 2006 r. (IV CSK 89/05, OSNC 2007/1/15) i z dnia 5 kwietnia 2007 r. (II CSK 26/07) Sąd Najwyższy stwierdził, że prawomocny wyrok oddalający powództwo i zasądzenie części roszczenia ma moc wiążącą w sprawie, w której powód dochodzi pozostałej części roszczenia wynikającego z tego samego stosunku prawnego i opartego na tych samych okolicznościach faktycznych. W orzeczeniach tych podkreślono, że unormowanie przewidziane w art. 365 § 1 k.p.c. ma gwarantować poszanowanie prawomocnego orzeczenia sądu, regulującego stosunek prawny będący przedmiotem rozstrzygnięcia. Istnienie prawomocnego wyroku co do udzielenia ochrony prawnej określonemu prawu podmiotowemu, przekreśla możliwość ponownego oceniania zasadności roszczenia wynikającego z tego samego prawa, jeżeli występują te same okoliczności. W konsekwencji, w sytuacji gdy sąd rozstrzygnął już w prawomocnie osądzonej sprawie o zasadzie odpowiedzialności pozwanego, w następnym procesie o pozostałe świadczenia wynikające z tego samego stosunku prawnego sąd jest związany rozstrzygnięciem zawartym w pierwszym wyroku, który ma charakter prejudycjalny. Prawomocny wyrok swoją mocą powoduje, że nie jest możliwe dokonanie odmiennej oceny i odmiennego osądzenia tego samego stosunku prawnego w tych samych okolicznościach faktycznych i prawnych, między tymi samymi stronami. Tylko takie rozumienie mocy wiążącej prawomocnego wyroku pozwala na zrealizowanie wskazanego wyżej celu, jaki ustawodawca postawił regulacji zawartej w art. 365 § 1 KPC i art. 366 k.p.c., a więc zagwarantowania prawa do sądu i zapewnienia niewzruszalności sądowemu orzeczeniu udzielającemu ochrony prawnej określonemu prawu podmiotowemu lub odmawiającemu udzielenia takiej ochrony. W sytuacji rozdrobnienia roszczeń pozwala w szczególności na uniknięcie wielokrotnego badania przez sąd tych samych okoliczności faktycznych i prawnych oraz wyklucza możliwość wydania różnych orzeczeń co do zasady odpowiedzialności pozwanego w kolejnych sprawach między tymi samymi stronami wynikających z tego samego stosunku prawnego i opartych na tych samych okolicznościach faktycznych i prawnych, co nie tylko podważałaby istotę i cel tej instytucji, czyniąc ją iluzoryczną – co słusznie podkreślono w uchwale z dnia 29 marca 1994 r. (III CZP 29/94) – lecz byłoby niezrozumiałe dla stron i innych zainteresowanych i w sposób oczywisty naruszałoby powagę wymiaru sprawiedliwości oraz zasadę pewności i niewzruszalności prawomocnych orzeczeń sądowych.” Poglądy te Sąd Rejonowy w pełni podziela, a maja one pełne odniesienia do stanu rozpoznawanej sprawy, gdzie zgłoszone aktualnie roszczenia stanowią dopuszczalne rozdrobnienie roszczenia wynikającego z należnej powodowi premii. Prawomocny wyrokiem zasada odpowiedzialności pozwanego pracodawcy została już przy tym przesądzona i w konsekwencji, w tym procesie o dalsze świadczenia wynikające z tego samego stosunku prawnego sąd jest związany rozstrzygnięciem zawartym w pierwszym wyroku, który ma charakter prejudycjalny. Prawomocny wyrok swoją mocą powoduje, że nie jest możliwe dokonanie odmiennej oceny i odmiennego osądzenia tego samego stosunku prawnego w tych samych okolicznościach faktycznych i prawnych, między tymi samymi stronami. Skoro tak i skoro wysokość ewentualnych premii również była bezsporna (poza ogólnym kwestionowaniem roszczenia, pozwana nie zgłosiła jakiegokolwiek zarzutu w tym zakresie), to Sądowi pozostawało jedynie rozpatrzeć zgłoszony zarzut przedawnienia, który również okazał się nietrafny, o czym poniżej.

Na marginesie powyższych wywodów trzeba zaznaczyć, że Sąd Rejonowy w pełni podziela ustalenia i argumentację przedstawioną w uzasadnieniu wyroku tutejszego Sądu z dnia 18 grudnia 2017 r. w sprawie VII P 91/17. W myśl art. 9 § 1 k.p. do źródeł prawa pracy zalicza się przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określających prawa i obowiązku pracowników i pracodawców a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych określających prawa i obowiązku stron stosunku pracy. Zgodnie z art. 9 ¹ § 1 k.p. jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy; nie dotyczy to przepisów Kodeksu pracy oraz przepisów innych ustaw i aktów prawnych. Porozumienie, o którym mowa w § 1, zawiera pracodawca i reprezentująca pracowników organizacja związkowa, a jeżeli pracodawca nie jest objęty działaniem takiej organizacji, porozumienie zawiera pracodawca i przedstawicielstwo pracowników wyłonione w trybie przyjętym u tego pracodawcy (art. 9 § 2). Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy nie może trwać dłużej niż przez okres 3 lat (art. 9 § 3).

Na podstawie zawartej między stronami umowy o pracę z dnia 1 grudnia 2006 r., następnie przedłużanej, powodowi przysługiwała premia zgodnie z obowiązującym regulaminem oraz świadczenia pracownicze określone w Kodeksie Pracy, Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy oraz innych przepisach. W konsekwencji, źródłem prawa pracy obowiązującym u pozwanej był również regulamin premiowania na który powołuje się powód, w postaci zarządzenia nr 09/2010. W przypadku, gdy regulamin wynagradzania określa pozytywne i negatywne warunki premiowania, które są wystarczająco konkretne i sprawdzalne, to premia z natury rzeczy nie może mieć charakteru uznaniowego, a regulaminowy. Świadczenie ma charakter uznaniowy tylko wtedy, gdy regulamin wynagradzania nie określa warunków przyznania świadczenia albo gdy warunki przyznania świadczenia są określone w sposób na tyle ogólny, że uniemożliwiają kontrolę ich spełnienia. Przyznanie premii pracownikowi nie zależy zatem do uznania pracodawcy, lecz od spełnienia warunków przewidzianych w tym regulaminie (wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., I PK 146/04, Legalis). Treść zarządzenia nr 09/2010 w sposób szczegółowy i niezmiernie precyzyjny określała warunki nabycia prawa do premii w przypadku „optymalizacji gospodarki magazynowej oraz obniżenia kosztów zakupów logistycznych.” Premia przysługiwała za zakup materiałów i usług oraz użycie ich do produkcji po niższych wynegocjowanych cenach, natomiast wnioski premiowe sporządzone na tej podstawie podlegały akceptacji i zatwierdzenia przez kierownika komórki organizacyjnej, Szefa Logistyki oraz Członka Zarządu. Ponadto w przedmiotowym zarządzeniu precyzyjnie wskazano, iż wysokość premii stanowi 8% zaoszczędzonej przez danego planistę kwoty. Oceny charakteru przedmiotowych premii nie mogą zmienić zapisy zarządzenia mówiące o tym, iż „wysokość premii akceptuje Szef Logistyki, zatwierdza Członek Zarządu (§ 2 pkt 19), „w przypadku pogorszenia terminowości usług, jakości oraz zmian warunków ekonomiczno- gospodarczych Szef Logistyki decyduje o wielkości przyznanej premii (§ 3 pkt 11), „w przypadku pogorszenia terminowości, Szef Logistyki decyduje o wielkości przyznanej premii (§ 4 pkt 11), gdyż wskazują one bądź na procedurę postępowania bądź na możliwość miarkowania wysokości premii w danych okolicznościach. Z zapisów zarządzenia nie wynika jakakolwiek uznaniowość w przyznaniu premii z tego tytułu, a w konsekwencji, w ocenie Sądu, premie przysługujące powodowi miały charakter premii regulaminowej. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 18 lutego 2016 r. (II PK 351/14, Lex nr 2007790), jeżeli zakładowe przepisy nie ustanowiły uzgodnionego i inkorporowanego do treści indywidulanych stosunków pracy oraz niesprzecznego z zasadami i przepisami prawa pracy sposobu i trybu ograniczenia lub całkowitego wstrzymania wypłat premii regulaminowych z określonych przyczyn dotyczących pracodawcy, np. „w razie nieosiągnięcia planowanego zysku, niewypłacalności lub zastosowania sankcji w stosunku do przedsiębiorstwa” to skuteczne uszczuplenie lub pozbawienie prawa do premii wymaga uprzedniego zawarcia okresowego porozumienia o zawieszeniu w całości lub w części zakładowych płacowych przepisów (art. 9 ^{( 1 )}k.p.) albo uzyskania wyraźnej uprzedniej zgody pracownika (porozumienia stosunku pracy) albo dokonania indywidualnych wypowiedzeń zmieniających warunki wynagradzania pracowników. Ponadto, jeżeli prawo do premii wynika z umowy o pracę to niekorzystna zmiana regulaminu premiowania może nastąpić tylko za jego zgodą wyrażoną w porozumieniu zmieniającym umowę lub w drodze wypowiedzenia warunków płacy (wyrok SN z dnia 13 grudnia 1996 r., I PKN 35/96, Legalis, wyrok SN z dnia 19 grudnia 1996 r., I PKN 23/96, Legalis, wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., I PK 146/04, Lex nr 390095). Wprawdzie zgodnie z § 17 pkt 4 przedmiotowego zarządzenia „Prezes Zarządu- Dyrektor Generalny ma prawo do zmiany lub zawieszenia w całości lub w części zarządzenia, w tym do zawieszenia, wstrzymania lub anulowania wypłaty przyznanej premii”, niemniej jednak nawet w przypadku wystąpienia uzasadnionych przesłanek do ograniczenia bądź wstrzymania wypłat premii regulaminowych, legalne uszczuplenie uprawnień płacowych pracowników wymagałoby zachowania prawem przewidzianego trybu i wskazania konkretnych okoliczności oraz precyzyjnego zakresu ograniczenia wysokości lub całkowitego wstrzymania wypłat premii regulaminowych. Nie można zatem uznać, iż pozwana podjęła wymagane działania w zakresie zawieszenia zarządzenia i skutecznego pozbawienia powoda roszczenia o wypłatę należnych im premii, przede wszystkim nie może jej stanowić sama powszechna wśród załogi pozwanej wiedza o złej sytuacji finansowej. Zdaniem Sądu tylko działania o charakterze formalnym, skonkretyzowane w stosunku do powoda, mogłyby przynieść zamierzony przez pozwaną efekt w postaci zawieszenia stosowania przedmiotowego zarządzenia w stosunku do niego. Tymczasem aktywność pozwanej ograniczyła się jedynie do konsultacji i przekazania w formie ustnej działających na jej terenie organizacjom związkowym, informacji o zawieszeniu stosowania zarządzenia. Niewątpliwym jest, iż prawo powoda do premii wynikało wprost z jego umowy o pracę, jak również z przepisów wewnętrznych, dlatego też każda zmiana, zawieszenie czy też uchylenie zarządzenia, które odnosiło się do wskazanego uprawnienia, a które było dla pracowników niekorzystne, winno było przybrać formę wypowiedzenia zmieniającego na podstawie art. 42 k.p. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca, wobec czego należy uznać, iż do skutecznego zawieszenia zarządzenia wewnętrznego nr 09/2010 nie doszło, a powód zachował prawo do premii i mógł się domagać jej wypłacenia, tym bardziej, że spełniał wszystkie przesłanki kwalifikujące do jej uzyskania. Zdaniem Sądu w tym kontekście nie zasługuje na akceptacje argumentacja pozwanej o złej sytuacji finansowej i organizacyjnej jaka miała miejsce w 2015 roku, które miałyby stanowić usprawiedliwienie niezachowania wymaganych przepisami form w postaci wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Skoro premie wypłacane na podstawie zarządzenia nr 09/2010 stanowiły, jak twierdzi spółka, znaczne obciążenie dla jej budżetu wynagrodzeń, a zawieszenie ich wypłacania wynikało z jej sytuacji finansowej, a były to kwoty niemałe, to w jej interesie było zapewnienie odpowiedniego udokumentowania każdej zmiany, czy to w zapisach, czy w samym stosowaniu tegoż aktu. Pozwana spółka jest przedsiębiorstwem, którego doświadczenie jak i znaczenie na tym rynku jest duże, dlatego też tym bardziej powinna dbać o swoje interesy nie tylko na zewnątrz, ale także wewnątrz. Skoro wszystkie zarządzenia w pozwanej spółce jak również ich zmiana, czy uchylenie, przybierały formę pisemną, to z pewnością tak ważna dla pracowników zmiana w postaci zawieszenia przedmiotowego zarządzenia, a w konsekwencji wstrzymania wypłat premii stanowiącej czynnik składowy wynagrodzenia, winna także przybrać formę pisemną, mimo, iż nigdy wcześniej do takiego zdarzenia nie doszło.

Wbrew twierdzeniom pozwanej, w niniejszej sprawie nie doszło do przedawnienia roszczenia. Stosownie do art. 291 § 1 k.p., roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed właściwym organem powołanym do rozstrzygania sporów lub egzekwowania roszczeń przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia; po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Jeżeli przerwa biegu przedawnienia nastąpiła wskutek jednej z przyczyn przewidzianych w § 1 pkt 1, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie wszczęte w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia nie zostanie zakończone (art. 295 § 1 pkt 1 i § 2 k.p.). W orzecznictwie Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego przyjmuje się, że stanowi taką czynność zawezwanie do próby ugodowej w rozumieniu art. 185 k.p.c. (por. wyroki z dnia 6 lipca 2011 r., II PK 17/11 oraz z dnia 19 marca 2012 r., II PK 175/11). Stanowi to kontynuację dorobku judykatury Izby Cywilnej SN, w którym zawezwanie do próby ugodowej kwalifikuje się przez pryzmat art. 123 § 1 pkt 1 k.c. jako czynność zmierzającą bezpośrednio do dochodzenia roszczenia podjętą przed sądem (por. np. uchwała z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZP 42/06). Taka też sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie, a twierdzenia pozwanej spółki są nietrafne, a częściowo nawet niezrozumiałe. Niewątpliwie rację ma pracodawca powołując się na wskazanie Sądu Najwyższego z postanowienia z dnia 11 lipca 2018 r. (I CSK 170/18), iż zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c., ale jedynie co do wierzytelności w zawezwaniu tym precyzyjnie określonej zarówno co do przedmiotu, jak i jej wysokości. Taka jednakże sytuacja miała miejsce w sprawie. Należy bowiem podkreślić, iż w każdym z wniosków o zawezwanie do próby ugodowej wnioskodawca (aktualny powód) jednoznacznie określił dokładnie wysokość kwoty i jej tytuł, tj. premie z tytułu oszczędności, wskazując też konkretne kwartały pracy. Taki sposób oznaczenia roszczenia we wniosku do próby ugodowej uznać trzeba za wystarczający, a zupełnie zbędne było przedstawianie szeroko poszczególnych wniosków premiowych, albowiem jak wskazał sam ustawodawca, w wezwaniu do próby ugodowej należy oznaczyć wyłącznie zwięźle sprawę (art. 185 § 1 k.p.c.). Powód, wnioskami o zawezwania do prób ugodowych z dnia 26 marca 2018 r. i z dnia 26 czerwca 2018 r. wezwał spółkę do zapłaty kwot: 9.470,00 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 22/18), 9.897,00 zł (część premii za I kwartał 2015 r., sprawa VII Po 23/18), 9.810,52 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 24/18), 9.616,12 zł (część premii za I kwartał 2015 r., sprawa VII Po 25/18), 9.998,56 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 47/18), 9.972,16 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 48/18), 9.967,32 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 49/18), 9.966,50 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 50/18), 9.946,00 zł (część premii za II kwartał 2015 r., sprawa VII Po 51/18), stanowiących część należnej, a niewypłaconej powodowi premii za I oraz II kwartał 2015 r. Łącznie powyższe kwoty z wniosków o zawezwanie do prób ugodowych wynoszą: 19.513,12 zł za I i 69.131,06 zł za II kwartał 2015 r. Zupełnie bez znaczenia, wbrew stanowisku pozwanej, pozostawać muszą kwoty, których powód domagał się w już zakończonym procesie. Z oczywistych względów trudno choćby przypuszczać, że powód domagał się zawezwania do próby ugodowej roszczeń, o które już toczył proces sądowy. Kwoty dochodzone w sprawie VII P 91/17 nie były przedawnione w dacie składania pozwu i strony prowadziły wówczas postępowanie. Dopiero natomiast do pozostałych, należnych powodowi kwot, zdecydował się on na przerwanie biegu przedawnienia, licząc na możliwość ugodowego zakończenia sprawy z pracodawcą, co jednak nie nastąpiło. W tym kontekście trzeba stwierdzić, iż łącznie dochodzone w tej sprawie roszczenia powoda są niższe, niż kwoty, co do których przerwał on bieg przedawnienia wskazanymi wnioskami, co do poszczególnych kwartałów zatrudnienia. Skoro bowiem łącznie kwoty z wniosków o zawezwanie do prób ugodowych wynoszą: 19.513,12 zł za I i 69.131,06 zł za II kwartał 2015 r., to niewątpliwe co do takich wysokości bieg ten został przerwany i rozpoczął się na nowo, a powód w kolejnym 3-letnim okresie zdołał wnieść pozew właśnie w tej sprawie, w której roszczenia są niższe niż te, co do których przerwał bieg przedawnienia. Domaga się on bowiem 6.997,00 zł za I i 42.758,84 zł za II kwartał 2015 r. jeszcze raz należy przy tym zaznaczyć, że wniosek o zawezwanie do próby ugodowej nie musi spełniać wymogów pozwu. Oznaczenie wierzytelności nie musi zostać w związku z tym oznaczone przez wskazanie, jakiej kwoty wnioskodawca żąda od przeciwnika, gdyż wystarczające jest, aby roszczenie było możliwe do zidentyfikowania i żeby było objęte omawianym wnioskiem. W zawezwaniu do próby ugodowej, zgodnie z art. 185 § 1 k.p.c. należy co prawda jedynie zwięźle oznaczyć sprawę, co oznacza, że nie musi być ono tak ściśle sprecyzowane jak pozew, jednak wskazana zwięzłość sprawy odnosi się przede wszystkim do argumentacji uzasadnianej żądanie oraz przytaczania dowodów na jej poparcie. (wyrok SA w Warszawie z dnia 13 marca 2018 r., VII AGa 211/18, Lex nr 2514690). W treści wniosków o zawezwanie do próby ugodowej powód wskazywał przy tym, iż właściwe wnioski zostały dołączone do sprawy o sygn. akt VII P 91/17 i są znane pozwanej, która faktu tego nie kwestionowała zresztą w toku postępowania pojednawczego, nie wyrażając po prostu zgody na ugodowe zakończenie sporu. Strona pozwana nie mogła mieć więc choćby cienia wątpliwości, o jakie wnioski premiowe chodzi, bowiem powód, będąc jej pracownikiem składał przełożonym poszczególne wnioski, które były zatwierdzane przez odpowiednie osoby. Ponadto pozwany pracodawca, w związku z pracą powoda, uzyskiwał wielotysięczne oszczędności z tytułu zakupów, zatem w sposób dostateczny mógł zorientować się, iż wnioski o zawezwanie do próby ugodowej dotyczą konkretnych wniosków premiowych, tym bardziej, iż powód wzywał już wcześniej spółkę do zapłaty całości żądania. Zarzut przedawnienia uznać należało więc za chybiony.

Roszczenie powoda należało oddalić jednakże (pkt 2 wyroku) w bardzo niewielkim zakresie i to wyłącznie co do początkowej daty odsetek. Powód domagał się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 49.755,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 6.997,00 zł od dnia 1 kwietnia do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, a także wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 42.758,84 zł od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. Zgodnie z § 2 pkt 7 zarządzenia wewnętrznego nr 09/2010, premia wypłacana jest po zakończeniu każdego kwartału, wobec czego premia za I kwartał 2015 r. winna zostać wypłacona po zakończeniu I kwartału 2015 r., zaś premia za II kwartał 2015 r. winna zostać wypłacona po zakończeniu II kwartału 2015 r. Natomiast wnioski premiowe:

- za I kwartał 2015 r. opiewający na kwotę 17.200,00 zł (k. 17), z czego powód w tym procesie dochodził kwoty 6.997,00 zł, został sporządzony w dniu 4 kwietnia 2015 r., wobec czego odsetki ustawowe od kwoty 6.997,00 zł są należne od dnia 1 lipca 2015 r.,

- za II kwartał 2015 r. opiewające na kwoty 5.000,00 zł (k. 41-42), 8.167,32 zł (k. 44), 4.700,00 zł (k. 46-47), 2.130,00 zł (k. 48), 4.000,00 zł (k. 60), 950,00 zł (k. 62), 1.351,04 zł (k. 64), 4.844,48 zł (k. 66), zostały sporządzone w dniach 16 czerwca, 3 lipca 2015 r. oraz 15 lipca 2015 r., wobec czego odsetki ustawowe od kwoty 31.142,84 zł, stanowiącej sumę powyższych kwot, są należne od dnia 1 października 2015 r.,

- za II kwartał 2015 r. opiewające na kwoty 7.200,00 zł (k. 69) oraz 2.416,00 zł (k. 50) zostały sporządzone odpowiednio w dniu 6 października 2015 r. oraz 1 grudnia 2015 r., w związku z czym powodowi należą się jedynie odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 9616,00 zł, stanowiącej sumę wskazanych kwot, liczone od dnia 1 stycznia 2016 r.

W związku z powyższym Sąd w punkcie 2 wyroku oddalił powództwo w zakresie żądania odsetek ustawowych sprzed wskazanych dat.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 3 wyroku z uwzględnieniem wyniku sprawy, którą pozwana przegrała w całości (bez znaczenia pozostaje tu częściowo oddalone roszczenie o odsetki – art. 20 k.p.c.). Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty procesu, które poniósł powód składa się wynagrodzenie ustanowionego w sprawie profesjonalnego pełnomocnika i z tego tytułu zasądzono na jego rzecz od pozwanej kwotę 2.700,00 zł (75% x 3.600,00 zł). Wysokość przyznanych kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono w punkcie 4 wyroku na podstawie art. 97 i 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t.: Dz. U. z 2018 r., poz. 300 ze zm.) oraz stosowanego odpowiednio art. 98 k.p.c. Powód, jako pracownik, był z mocy prawa zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych, natomiast powództwo zostało w całości uwzględnione, a zatem w tej sytuacji kosztami nieuiszczonej opłaty od pozwu obciążono pozwaną (49.756,00 x 5%).

SSR Marcin Winczewski