Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Sylwia Roszak

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2024 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w S.

przeciwko A. P.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 8 817 zł (osiem tysięcy osiemset siedemnaście złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego
w Bydgoszczy kwotę 4536,13 zł (cztery tysiące pięćset trzydzieści sześć złotych trzynaście groszy) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt VIII GC 147/21 upr

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w B. w pozwie z dnia 6 listopada 2019 roku wniósł o zasądzenie od pozwanej A. P. kwoty 37 044 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie od kwot: 31752,00 zł od dnia 3 listopada 2018 roku do dnia zapłaty, 5292 zł od dnia 7 listopada 2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że strony zawarły umowę na podstawie, której powód zobowiązał się wykonać na rzecz pozwanej budynek w technologii drewna klejonego warstwowo w systemie HBE za wynagrodzeniem 52920 zł. Powód stwierdził, iż wykonał przedmiot umowy, co zostało potwierdzone protokołem zdawczo – odbiorczym. Pozwana zapłaciła jedynie część wynagrodzenia, a do zapłaty pozostała kwota dochodzona w niniejszym procesie.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. akt III Nc 3603/19 Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwana zaskarżyła go w całości i wniosła o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana w sprzeciwie podniosła zarzut niewłaściwości sądu. Odnosząc się merytorycznie do treści pozwu, przyznała, że zawarła pisemną umowę na wykonanie budynku w technologii drewna w systemie HBE. Wskazała jednocześnie, że osobiście nie odebrała żadnych prac budowlanych, nie podpisała protokołu odbioru. Pozwana podniosła, iż budynek posiada liczne wady budowlane oraz jakościowo – estetyczne. Stwierdziła, iż strony ustaliły, że z tytułu częściowej rekompensaty za wady budynku powódka obniży cenę o kwotę 5292,00 zł. Pozwana dodała, że po zawarciu porozumienia ujawniły się kolejne wady, a po ich zgłoszeniu, powód dopiero w marcu 2020 roku dokonał oględzin budynku, podczas których stwierdzono, że występujące wady nie zagrażają bezpieczeństwu konstrukcji. Z uwagi na powyższe, pozwana zleciła wykonanie prywatnej opinii, w której rzeczoznawca stwierdził wystąpienie licznych wad. Pozwana powołała się przy tym na art. 647 k.c., 642 § 1 k.c. i 643 k.c. oraz przepisy dotyczące rękojmi. Stwierdziła, iż zamawiający nie ma obowiązku zapłaty wynagrodzenia w sytuacji, gdy dzieło ma istotne wady, a więc takie, które uniemożliwiają korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem. Pozwana wskazała, iż w niniejszej sprawie w przedmiotowym budynku wystąpiło szereg wad, które uniemożliwiają wykorzystanie go zgodnie z funkcjonalnym przeznaczeniem.

Postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2020 r., sygn. akt III Nc 3603/19 Sąd Rejonowy w Szczecin – Prawobrzeżne i Zachód w Szczecinie przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał stanowisko. Wskazał, że pozwana dokonała pozytywnego odbioru prac, a zatem nie jest prawdą, że powód nie wykonał przedmiotu umowy. Nadto zaznaczył, iż ewentualne roszczenia powódki z tytułu gwarancji lub rękojmi nie niweczą obowiązku zapłaty należności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 lipca 2018 roku powód zawarł z pozwaną umowę na podstawie której powód miał wznieść konstrukcję budynku w technologii drewna klejonego warstwowo w systemie HBE na podstawie dokumentacji rysunkowej będącej załącznikiem do umowy. Strony ustaliły klasę drewna, z którego miała zostać wykonana konstrukcja. Zgodnie z umową elementy stropodachu i powierzchnia wewnętrzna ścian miały zostać wykonane w jakości wizualnej. Pozostałe natomiast elementy w jakości przemysłowej.

Wykonawca (powód) miał wykonać przedmiot umowy na podstawie dokumentacji projektowej oraz warsztatowej, a także zgodnie ze sztuką budowlaną, warunkami technicznymi, obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności z prawem budowlanym, przepisami BHP, przepisami przeciwpożarowymi i polskimi normami (§ 1 ust. 2 postanowień ogólnych).

Pozwana zobowiązała się do zapłaty wynagrodzenia ryczałtowego za wykonanie przedmiotu umowy w kwocie 52 920 zł. Strony postanowiły, iż wynagrodzenie będzie płatne na podstawie wystawionych przez powoda faktur w trzech transzach. Pierwsza w wysokości 30% wartości umowy w dniu podpisania umowy lub na 6 tygodni przed planowanym terminem przekazania budowy. Druga faktura miała być wystawiona w dniu dostawy konstrukcji z drewna klejonego na budowę w wysokości 60% wartości umowy, z terminem zapłaty wynoszącym 3 dni oraz trzecia faktura (końcowa) wystawiona miała być po zakończeniu montażu i obejmować 10% wartości umowy.

Powód udzielił pozwanej gwarancji na konstrukcję z drewna klejonego warstwowego w systemie HBE na okres 30 lat licząc od daty zakończenia umowy.

Dowód: umowa z dnia 18 lipca 2018 roku z załącznikami– k. 16- 19 akt.

W dniu 19 lipca 2018 roku powód wystawił na pozwaną fakturę VAT numer (...) na kwotę 21 168 zł tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia wynikającego z zawartej umowy. W dniu 19 lipca 2018 roku pozwana uiściła należność wynikającą ze wskazanej faktury.

Okoliczność bezsporna, nadto dowód: faktura numer (...) – k. 13 akt.

Pracownicy pozwanego wykonywali przedmiot umowy w takcie ulewy.

dowód: zeznania świadka M. P. – k. 135 v- 136v., zeznania świadka R. Ł. – k. 137 -137v., zeznania świadka J. Ł. – k. 137v -138 akt.

Pismem z dnia 23 września 2018 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 37 044,00 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 22 akt.

Powód, bez udziału pozwanej w dniu 24 października 2018 roku sporządził protokół odbioru końcowego, który po przesłaniu pozwanej został przez nią podpisany i odesłany .

Okoliczność bezsporna, nadto dowód: protokół odbioru końcowego – k. 25 akt, zeznania świadka M. P. – k. 135 v- 136v., zeznania pozwanej - e-protokół k. 173 akt.

W dniu 24 października 2018 roku powód wystawił na pozwaną faktury numer (...) na kwotę 31752 zł z terminem płatności na dzień 2 listopada 2018 roku oraz numer (...) na kwotę 5292 zł z terminem płatności na dzień 6 listopada 2018 roku tytułem pozostałej części wynagrodzenia.

Dowód: faktura numer (...) – k. 14 akt, faktura numer (...) – k. 15 akt.

Po wykonaniu budynku, zaczęły ujawniać się wady budynku w postaci obwieszenia się konstrukcji dachowej, szpar , które na bieżąco były zgłaszane powodowi. Powstałe wady powodowały problemy z jego wykończeniem.

dowód: korespondencja e- mailowa – k. 56 – 58, 63 – 65 akt, zeznania świadka M. P. – k. 135 v- 136v., zeznania świadka R. Ł. – k. 137 -137v. akt, zeznania świadka J. Ł. – k. 137v -138 akt, zeznania świadka T. P. – e-protokół k. 173 akt, zeznania pozwanej - e-protokół k. 173 akt.

Pismem z dnia 26 listopada 2018 roku pozwana zaproponowała obniżenie wynagrodzenia o kwotę 5292 zł z uwagi na ujawnione wady budynku. W dniu 4 stycznia 2019 roku powód wyraził zgodę na zwrot kosztów w związku ze zgłoszeniem reklamacyjnym w wysokości 5292 zł. Wskazał, iż po zaksięgowaniu pozostałej części wynagrodzenia w kwocie 31752 zł wystawi fakturę korygującą.

Dowód: pismo pozwanej z dnia 26.11.2018 r. – 24 akt, korespondencja e- mailowa – k. 56 – 58, 63 – 65 akt, porozumienie z dnia 4.01.2019 r. – k. 53 akt, zeznania świadka T. P. – e-protokół k. 173 akt, zeznania reprezentanta powoda P. Ż. – e-protokół k. 173 akt, zeznania pozwanej - e-protokół k. 173 akt.

Po zawarciu porozumienia w budynku zaczęły ujawniać się kolejne wady, które mąż pozwanej zgłaszał na bieżąco. W budynku zaczęły pojawiać się szpary, dom zaczął się „rozchodzić”, nie domykały się drzwi i okno. Pozwany w żaden sposób nie ustosunkował się do wezwań.

Dowód: korespondencja e-mailowa – k. 59 – 61 akt, prywatna opinia techniczna – k. 154 – 167 akt, zeznania świadka M. P. – k. 135 v- 136v., zeznania świadka S. S. – k. 136v.- 137 akt; zeznania świadka R. Ł. – k. 137 -137v. akt, zeznania świadka J. Ł. – k. 137v -138 akt, zeznania świadka D. K. – k. 138 – 138 v. akt, zeznania pozwanej - e-protokół k. 173 akt.

Pismem z dnia 28 stycznia 2019 roku powód skierował do pozwanej ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 37 044 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty – k. 21 akt.

W piśmie z dnia 18 stycznia 2020 roku skierowanym do powoda pozwana ponownie poinformowała powoda o istniejących wadach w budynku. Wskazała, iż zostały naruszone warunki umowy ( § 10 pkt 2,3,5 i § 12 pkt 1a i 4). Stwierdziła, iż roszczenie powoda o zapłatę kwoty 31 752 zł jest bezzasadne.

Dowód: wezwanie do zapłaty – k. 21 akt.

W marcu 2020 roku pracownik powoda T. P. przy udziale męża pozwanej dokonał wizji budynku wykonanego przez powoda w miejscowości K.. Stwierdził, że w budynku nie występują wady.

Dowód: korespondencja e- mailowa – k. 60 -62 akt, pismo z dnia 6 marca 2020 r. – k. 49 akt, zeznania świadka T. P. – e-protokół k. 173 akt.

Pismem z dnia 6 lipca 2020 roku pozwana oświadczyła, iż odstępuje od umowy o roboty budowlane z uwagi na wady budynku oraz odmówiła zapłaty pozostałej części wynagrodzenia.

Dowód: pismo pozwanej z dnia 6 lipca 2020 r. – k. 85 – 86 akt; dowód doręczenia – k. 152 – 153 akt.

Budynek został wykonany niezgodnie z projektem (jeden z wymiarów dachu nie odpowiada wymogom projektowym i art. 36 ust. 5a ustawy Prawa budowlanego). Doszło do naruszenia w istotny sposób normy (...). Pochylenie połaci dachowej nie odpowiada wymogom normowym. Podciąg umieszczony wewnątrz budynku ma wymiary 9,5x26 a nie 10 na 36 cm, dodatkowo jego przekrój został osłabiony przez wzdłużne podcięcie. Z uwagi na wykonanie obiektu (pochylenia połaci dachowej), niezgodnie z normą, należy go wykonać powtórnie.

Budynek wykonany przez powoda nie posiada wad konstrukcyjnych, które zagrażałyby pobytowi osób w obiekcie.

Posiada wiele wad wykonawczych w postaci: wypaczonego – do wymiany panelu stropowego; kilku odkształconych i popękanych elementów z uwagi na ich nieprawidłowe wbudowanie, liczne wgłębienia w większości wbudowanych paneli (wada paneli), popękany panel do wymiany w łazience, zbyt duże rozstępy pomiędzy elementami podsufitowymi, nierówne nadproże nad jednym z okien, niedopasowanie elementów.

Roboty budowlano – montażowe w zakresie konstrukcji budynku wykonano z bardzo słabej jakości paneli, posiadają wiele sęków. Nie został on wykonany w jakości wizualnej.

Koszt prac poprawkowych wykonanego w ten sam sposób budynku, co przez powoda (bez uwzględnienia polskich norm), wynosi 42 055,02 zł brutto.

Kąt nachylenia połaci dachowej w istotny sposób wpływa na jej nośność. Mogą pojawić się istotne problemy przy intensywnych opadach deszczu oraz przy intensywnych opadach śniegu może dojść do jej przeciążenia.

Za istniejące wady odpowiedzialność ponosi wyłącznie powód, pozwana nie miała żadnego wpływu na wykonanie budynku niezgodnie ze sztuką budowlaną.

Ściągniecie konstrukcji budynku pasami nie miało znaczenia dla powstałych i istniejących wad.

Dowód: opinia biegłego M. B. – k. 484 – 545 akt; pisemne opinie uzupełniające biegłego M. B. – k. 575- 585 akt, k. 650 – 669 akt; ustna opinia uzupełniająca biegłego M. B. – e-protokół – k. 618 akt, opinia biegłego sądowego J. A. – k. 224 – 254 akt, pisemne opinie uzupełniające biegłego sądowego J. A. – k. 387 – 349 akt, 370 – 384, ustne opinie biegłego J. A. – e-protokół -k . 431 akt.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony, których autentyczność nie była kwestionowana i nie budziła wątpliwości, zeznania świadków: M. P., S. S., R. Ł., J. Ł., D. K., T. P., zeznań stron oraz opinie główną i uzupełniające biegłego sądowego M. B. i w części na opiniach biegłego sądowego J. A..

Sąd nie oparł się na zeznaniach świadków S. S. i D. K. w zakresie, w jakim ich twierdzenia nie dotyczyły faktów, a oceny wykonanych przez powoda prac. Osoby te bowiem nie występowały w przedmiotowej sprawie w charakterze biegłych.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka T. P. w zakresie w jakim stwierdził, iż przedmiot umowy został wykonany zgodnie z umową i nie posiadał wad, gdyż jest to sprzeczne z pozostałymi dowodami, a w szczególności z opiniami biegłych.
W pozostałym zakresie Sąd uznał jego zeznania za wiarygodne, gdyż pokrywają się z zebranym materiałem dowodowym. Nie wniosły one jednak wiele do przedmiotowej sprawy, potwierdziły wyłącznie okoliczności wskazane w pismach i korespondencji e- mailowej pomiędzy stronami.

W pozostałym zakresie, poza wyżej wskazanym, Sąd uznał zeznania świadków S. S., D. K., T. P. oraz M. P., R. Ł. i J. Ł. za wiarygodne, gdyż korelują ze sobą i pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanej, które były jasne i rzeczowe oraz korelowały z zeznaniami świadków.

Za niewiarygodne Sąd uznał twierdzenia reprezentanta pozwanego, iż nie uznawał on wad, gdyż jest to sprzeczne z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a w szczególności z podpisanym porozumieniem. W pozostałym zakresie, Sąd uznał je za wiarygodne.

Sąd zaaprobował opinie, w tym uzupełniające sporządzone przez biegłego ad hoc z dziedziny budownictwa M. B.. Opinie sporządzono w sposób rzetelny i pełny, na postawie materiału dowodowego oraz wiedzy i doświadczenia biegłego. Wnioski opinii są logiczne i odpowiadały tezie dowodowej oraz pokrywają się w znacznej mierze z opiniami sporządzonymi przez biegłego J. A..

Za miarodajne dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd uznał także opinie biegłego sądowego J. A., w tym opinie uzupełniające, w części w jakiej korelują z opinią biegłego M. B.. Oboje biegli potwierdzili, iż w budynku powód wykonał nieprawidłowy kąt nachylenia połaci dachowej, a także wskazali na liczne błędy wykonawcze i estetyczne oraz sprzeczność z polskimi normami.

W ocenie Sądu, biegły sądowy J. A. częściowo w ramach przeprowadzonej opinii wykroczył poza przysługujące mu kompetencje – odnosząc się bowiem do twierdzeń stron postępowania, jednocześnie próbował wskazać, które to twierdzenia są prawdziwe, a które nie, co spoczywa w gestii Sądu. W związku z tym Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia opinii w rzeczonej części.

Postanowieniem z dnia 14 lutego 2024 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2, 3 i 5 k.p.c. pominął wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłego, gdyż w ocenie Sądu sporządzona opinia główna i uzupełniające były zupełne i nie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy zostały w sposób jednoznaczny wyjaśniony. Zgodnie z art. 286 k.p.c., Sąd może zażądać ustnego lub pisemnego uzupełnienia opinii lub jej wyjaśnienia, a także dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych. Nie jest uzasadniony wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, jeżeli w przekonaniu sądu opinia wyznaczonego biegłego jest na tyle kategoryczna i przekonująca, że wystarczająco wyjaśnia zagadnienia wymagające wiadomości specjalnych (postanowienie SN z 22.09.2022 r., I CSK 4231/22, LEX nr 3488855).

Nadto Sąd na podstawie art. 205 ³ § 2 k.p.c. pominął wniosek dowodowy powoda z dokumentu w postaci klasyfikacji w zakresie odporności ogniowej (k.691 – 694 akt), gdyż był on spóźniony.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż z uwagi, że pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 6 listopada 2019 roku, nie miały zastosowania przepisy dotyczące postępowania gospodarczego, które weszły w życie w dniu 7 listopada 2019 roku, ale miały zastosowanie przepisy ogólne dotyczące postępowania cywilnego, które weszły w tym dniu w życie. Zgodnie bowiem z art. 10 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, które na podstawie ustaw zmienianych w art. 1 i art. 3 podlegałyby rozpoznaniu w postępowaniu w sprawach gospodarczych, nie stosuje się przepisów o tym postępowaniu. Właściwy do rozpoznania takich spraw pozostaje sąd właściwy według przepisów dotychczasowych. Natomiast w myśl art. 9 ust. 1 powołanej powyżej ustawy, w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym. Stosownie zaś do art. 9 ust. 2, do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie zważyć należy, że między stronami nie był sporny fakt zawarcia umowy nr (...) zgodnie z którą powód miał wznieść konstrukcję budynku w technologii drewna klejonego warstwowo w systemie HBE na podstawie dokumentacji rysunkowej.

W pierwszej kolejności zważyć należy, iż nie budziło wątpliwości Sądu, że strony łączyła umowa o roboty budowlane. Świadczyły o tym przede wszystkim przedmiot umowy- wzniesienie konstrukcji budynku. Podkreślić należy, że wykonawca (powód) miał wykonać przedmiot umowy na podstawie dokumentacji projektowej oraz warsztatowej, a także zgodnie ze sztuką budowlaną , warunkami technicznymi, obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności z prawem budowlanym, przepisami BHP, przepisami przeciwpożarowymi i polskimi normami.

Zgodnie z art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

W myśl art. 656 § 1 k.c. do skutków opóźnienia się przez wykonawcę z rozpoczęciem robót lub wykończeniem obiektu albo wykonywania przez wykonawcę robót w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, do rękojmi za wady wykonanego obiektu, jak również do uprawnienia inwestora do odstąpienia od umowy przed ukończeniem obiektu stosuje się odpowiednio przepisy o umowie o dzieło.

Zgodnie natomiast z art. 642 § 1 k.c., w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. W myśl art. 643 k.c. zamawiający obowiązany jest odebrać dzieło, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem.

Jak wynika zatem z treści art. 643 k.c., zamawiający ma obowiązek odbioru dzieła - a więc dokonania czynności wyrażającej wolę przyjęcia świadczenia i uznania go za wykonanego - nie każdego, lecz tylko takiego, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem. Nie sposób uznać, nawet przy ograniczeniu się do reguł wykładni językowej, aby zamawiający miał obowiązek odebrania dzieła, o którym mowa w art. 643 k.c., i zapłaty wynagrodzenia (art. 642 § 1 k.c.) w razie wydania mu dzieła z wadami istotnymi, a więc takimi, które uniemożliwiają korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem lub sprzeciwiają się wyraźnie umowie. Charakter tych wad jest bowiem tego rodzaju, że nie można uznać, aby dzieło nimi dotknięte było wydane przez przyjmującego zamówienie zgodnie ze swym zobowiązaniem, od czego jest uzależniona wymagalność roszczenia o zapłatę wynagrodzenia (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2015 r., III CZP 8/15).

W przedmiotowej sprawie, Sąd uznał, mając na uwadze zgromadzony materiał dowodowy, iż faktycznie nie doszło do odbioru budynku w systemie HBE położonego w miejscowości K.. W ocenie Sądu nie przesądza o tym protokół odbioru końcowego z dnia 24 października 2018 roku (k.25). Dokument ten, co było bezsporne pomiędzy stronami, nie został bowiem sporządzony przy udziale pozwanej na nieruchomości, gdzie został posadowiony przedmiotowy budynek, a został jej przesłany, a następnie podpisany przez pozwaną i odesłany powodowi. Warto przy tym dodać, iż w chwili sporządzenia przez powoda wskazanego protokołu budynek nie był wykonany zgodnie z treścią umowy, posiadał istotne oraz liczne wady wykonawcze co wynika z treści opinii biegłych. Tym samym nie można uznać, że faktycznie doszło do odebrania dzieła, które nie zostało wykonane zgodnie z postanowieniami umownymi.

Zgodnie ze stanowiskiem judykatury i doktryny wada istotna, to wada, która utrudnia lub uniemożliwia korzystanie z rzeczy w sposób zgodny z jej przeznaczeniem. Przyjmuje się, iż dla oceny, czy rzecz sprzedana ma wadę fizyczną decydujące jest nie kryterium normatywno-techniczne, lecz kryterium funkcjonalne (zob. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2002 r. II CKN 111/02, nie publ. oraz z dnia 27 listopada 2003 r. I CK 267/02, nie publ.; z dnia 5 marca 2010 r. (sygn. akt IV CNP 76/09, nie publ.).

W przedmiotowej sprawie mamy jednakże do czynienia z obiektem budowlanym, a więc nie tylko kryterium funkcjonalne należało brać pod uwagę, ale także normatywno – techniczne. Na podstawie opinii biegłych Sąd uznał, iż fakty, że budynek został wykonany niezgodnie z projektem (jeden z wymiarów dachu nie odpowiada wymogom projektowym i art. 36 ust. 5a ustawy Prawa budowlanego), nastąpiło naruszenie w istotny sposób normy (...); pochylenie połaci dachowej nie odpowiada wymogom normowym; podciąg umieszczony wewnątrz budynku ma wymiary 9,5x26 a nie 10 na 36 cm, dodatkowo jego przekrój został osłabiony przez wzdłużne podcięcie przesądza, że mamy do czynienia z wadami istotnymi. Przy tym biegły M. B. jednoznacznie wskazał, iż z uwagi na wykonanie obiektu (pochylenia połaci dachowej), niezgodnie z normą, należy go wykonać powtórnie. Warto dodatkowo zaznaczyć, że zgodnie z § 1 ust. 2 postanowień ogólnych do zawartej umowy (k.17 akt), budynek miał zostać wykonany zgodnie z polskimi normami. Zatem, zupełnie bezpodstawne były twierdzenia powoda, iż nie miał on obowiązku wykonać budynku na podstawie polskich norm. Niezależnie od powyższego przedmiotowy obiekt posiada wiele wad mniej istotnych, nie został wykonany w jakości wizualnej, a przemysłowej.

Mając powyższe na uwadze, należy uznać, iż przedmiot umowy nie został wykonany zgodnie z zobowiązaniem. W konsekwencji wierzytelność o zapłatę wynagrodzenia nie stała się wymagana, co skutkowało oddaleniem powództwa w zakresie żądania jego zapłaty tj. kwoty 37 044 zł wraz z odsetkami (pkt 1 wyroku).

Niezależnie od powyższego, przyjmując nawet, że przedmiot umowy został odebrany przez pozwaną, to należy uznać, iż pozwana skutecznie odstąpiła ona od zawartej umowy w zakresie w jakim budynek nie został wykonany prawidłowo.

Zgodnie z art. 638 § 1 k.c., który na podstawie art.656 k.c. stosuje się do umowy o roboty budowlane, do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Odpowiedzialność przyjmującego zamówienie jest wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego.

W myśl natomiast art. 560 k.c., jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie (§ 1). Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. Jak podkreśla się przy tym w literaturze przedmiotu, uprawnienie o którym mowa powyżej, przyjmuje normatywną postać prawa podmiotowego o charterze kształtującym, które to sprowadza się do możności powstania, ukształtowania lub doprowadzenia do ustania stosunku cywilnoprawnego jedynie poprzez wykonanie przez uprawnionego przysługującego mu prawa.

Zgodnie natomiast z art. 568 § 1 k.c. sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości - przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu.

W przedmiotowej sprawie pozwana już w listopadzie 2019 roku informowała o wadach budynku (k. 54 akt), czego efektem było porozumienie z dnia 4 stycznia 2019 roku (k. 53 akt). Po zawarciu porozumienia ujawniły się kolejne wady, w tym wady istotne, które były na bieżąco zgłaszane e-mailowo, telefonicznie i pisemnie. Zatem, przedmiotowe porozumienie nie mogło spowodować, iż pozwana utraciła uprawnienia z tytułu rękojmi.

Należy podkreślić, iż powód, co było bezsporne, w żaden sposób, poza jedną wizytą pracownika powoda w miejscu posadowienia przedmiotowego budynku, nie reagował na powyższe. Zatem, mając na uwadze opinie biegłych oraz wartość robót poprawkowych wskazanych przez biegłego M. B. w sporządzonej przez siebie opinii na kwotę 42 005,02 zł brutto, w ocenie Sądu zaszły podstawy do uznania, iż powódka była uprawniona i skutecznie odstąpiła od umowy pismem z dnia 6 lipca 2020 roku, doręczonym pozwanemu w dniu 10 lipca 2020 roku (k. 153 akt). Zostały bowiem zachowany termin z art. 568 § 1 k.c.

Warto przy tym zaznaczyć, iż jak wskazano powyżej budynek wykonany przez powoda miał wady istotne powodujące, iż jest on niezdatny do zwykłego użytku. Faktem jest, że biegły M. B. stwierdził, iż budynek nie ma wad konstrukcyjnych, które zagrażałyby pobytowi lokatorów w obiekcie, jednakże kąt nachylenia połaci dachowej w istotny sposób wpływa na jej nośność i mogą pojawić się istotne problemy przy intensywnych opadach deszczu oraz przy intensywnych opadach śniegu może dojść do jej przeciążenia.

W tym stanie rzeczy, skoro pozwana skutecznie odstąpiła od umowy, to powód nie może domagać się pozostałej części wynagrodzenia za prace, które nie zostały wykonane zgodnie z zawartą umową.

Jedynie ubocznie warto zaznaczyć, iż pozwana zawarła przedmiotową umowę jako konsument. Zgodnie z art. 22 ¹ k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Wobec tego, w ocenie Sądu pozwana była słabszą stroną i to powód jako przedsiębiorca, który wykonuje budynki w systemie HBE winien dochować szczególnej staranności nie tylko przy wykonaniu umowy, ale także przy sporządzaniu protokołu odbioru oraz rozpatrywaniu reklamacji.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych powyżej przepisów Sąd oddalił powództwo.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Przegrywający sprawę powód powinien zwrócić pozwanej poniesione przez nią koszty w łącznej wysokości 8 817 zł, na które złożyły się: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600 złotych (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych; tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 265), kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwotę 5200 zł tytułem uiszczonych i wykorzystanych .

W wyroku w punkcie II zasądzono, zatem od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8817,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Nadto zgodnie z art. 98 § 1 ¹ kpc od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. W związku z powyższym Sąd zasądził od kwoty 4 617,00 złotych odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W punkcie III wyroku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 4536,13 zł tytułem tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa kosztów sądowych na poczet wynagrodzenia biegłych.

Sędzia Sylwia Roszak