Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 maja 2025 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Sylwia Roszak

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2025 r. w B.

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności w G.

przeciwko M. M.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt VIII GC 513/25 upr

UZASADNIENIE

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności z siedzibą w G. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. M. kwoty 2729 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek umownych za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od kwoty 2220,78 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od kwoty 508,22 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz o zasadzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że (...) S.A. zawarł z pozwaną umowę leasingu konsumenckiego nr (...), na podstawie której (...) S.A. sfinansował na rzecz pozwanej zakup telefonu komórkowego marki S. (...), zaś pozwana zobowiązała się do zapłaty wynagrodzenia leasingowego w łącznej wysokości 3 359,96 zł w 25 miesięcznych ratach. Dalej powód zaznaczył, że pozwana nie wywiązała się z umowy i nie spłaciła pożyczki zgodnie z harmonogramem w terminie do dnia 12 grudnia 2022 r., co skutkowało postawieniem niespłacanych kwoty pożyczki w stan zadłużenia. Wskazał, że wierzyciel pierwotny dokonał na rzecz powoda w dniu 22 grudnia 2023 roku przelewu wierzytelności wynikającej z przedmiotowej umowy. Zaznaczył, że poinformował pozwaną o dokonanej cesji wierzytelność. Powód wskazał, że na kwotę roszczenia składa się: kwota 2220,78 zł z tytułu niespłacanego do chwili obecnej wynagrodzenia leasingowego, kwota 12,65 zł z tytułu odsetek za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonych od dnia 12 grudnia 2022 r. do dnia 16 października 2023 r. oraz kwota 495,57 zł z tytułu odsetek za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie wyliczonych od kwoty 2220,78 zł od dnia 17 października 2023 r. do dnia sporządzenia pozwu to jest 12 października 2024 r.

Po doręczeniu odpisu pozwu pozwana nie złożyła odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 19 listopada 2020 r. (...) Spółka Akcyjna w O. zawarła z pozwaną umowę leasingu konsumenckiego, na podstawie której spółka zobowiązała się nabyć od pozwanej Telefon komórkowyS. (...) za umówioną cenę (§ 2 ust. 1 pkt 1 Ogólnych warunków leasingu konsumenckiego dalej: OWUL) oraz oddanie przez finansującego ( (...) S.A.) przedmiotu leasingu korzystającemu do używania przez czas wskazany w umowie (czas trwania leasingu) w zamian za określony w umowie wynagrodzenie (§ 2 ust. 1 pkt 2 OWUL). Strony umowy ustaliły cenę nabycia na kwotę 1250 zł (§ 1 umowy) . Pozwana oświadczyła że otrzymała od finansującego cenę nabycia.

Finansując nabył własność przedmiotu leasingu od korzystającego z dniem zawarcia umowy. Z tytułu nabycia przedmiotu leasingu finansujący miał zapłacić pozwanej cenę nabycia: gotówką w dniu zawarcia umowy, w postaci (...) w kasie Oddziału Banku (...) lub Oddziale (...) Poczta Polska w terminie 4 dni od dnia zawarcia umowy lub przelewem na rachunek bankowy korzystającego- pozwanej. Nabycie przedmiotu leasingu przez finansującego od korzystającego miało zostać udokumentowane umową. Strony umowy postanowiły, że przez cały czas posiadania przedmiotu leasingu, pozwana ubezpiecza przedmiot leasingu na swój własnym koszt i we własnym imieniu: za pośrednictwem finansującego albo były własnym zakresie. Pozwana ubezpieczyła przedmiot leasingu za pośrednictwem finansującego za kwotę 250 zł.

Strony umowy postanowiły, że wynagrodzenie finansującego z tytułu oddania korzystającemu przedmiotu leasingu do używania stanowi suma rat leasingowych. Do raty leasingowej doliczany był należny podatek VAT. Rata leasingowa miała być płatna miesięcznie. Niezależnie od raty leasingowych pozwana była zobowiązana do ponoszenia opłat z tytułu innych kosztów związanych z przedmiotem leasingu lub z umową w wysokości określonej w tabeli, zwanej dalej tabelą opłat, na zasadach określonych w dalszych postanowieniach OWUL.

Czas trwania umowy leasingu został określony przez strony na okres od 19 listopada 2020 r. do 12 grudnia 2022 r. Strony umowy postanowiły, że pozwana zapłaci 25 rat leasingowych, w tym 1 rata w wysokości 51,30 zł, raty od 2 do 24 w wysokości 139,99 zł i 25 rata w wysokości 88,86 zł.

Wysokość łączna zobowiązania (suma wszystkich rat) wynosiła kwotę 3359,96 zł, a kwota wykupu przedmiotu leasingu – 30,75 zł. W przypadku opóźnienia w płatności pozwana była zobowiązana do zapłaty maksymalnych odsetek za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 ¹ k.c.

Strony umowy postanowiły, że przez cały czas trwania umowy leasingu przedmiot leasingu pozostaje własnością finansującego, który mam prawo do kontroli jego stanu oraz sposobu eksploatacji.

(...) S.A. jako finansujący uprawniony był do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym w przypadku: 1) opóźnienia korzystającego (pozwanej) z zapłatą jakichkolwiek wymagalnych należności z tytułu mowy, pomimo wezwania korzystającego przez finansującego do zapłaty i wyznaczenia dodatkowego terminu, 2) gdy pomimo wezwania przez finansującego korzystający używa przedmiotu leasingu niezgodnie z umową, instrukcjami producenta lub przeznaczeniem przedmiotu leasingu, zmienia jego przeznaczenie, miejsce użytkowania lub oddaje osobie trzeciej do używania bez zgody finansującego, albo nie usuwa zmian w przedmiocie leasingu poczynionych bez zgody finansującego, 3) gdy mimo wezwania przez finansującego korzystający zaniedbuje przedmiot leasingu w sposób narażający go na utratę, uszkodzenie lub przedwczesne zużycie (§ 10 ust. 2 OWUL). W przypadku wypowiedzenia umowy przez finansującego z przyczyn wskazanych powyżej korzystający zobowiązany był do niezwłocznego wydania przedmiotu leasingu finansującemu albo innemu podmiotowi wskazanemu przez finansującego (§10 ust.2 OWUL). Nadto w powyższym przypadku pozwana jako korzystający zobowiązana była, do zapłaty odszkodowania na rzecz finansującego w wysokości równej sumie rat leasingowych za okres, o który czas trwania leasingu został skrócony w wyniku wypowiedzenia, powiększonej o wartość końcową przedmiotu leasingu oraz pomniejszonej o korzyści jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem rozwiązania umowy (§10 ust.3 OWUL). Ponadto w przypadku wypowiedzenia umowy przez finansującego, pozwana zobowiązana była do zapłaty na rzecz finansującego poniesionych przez niego kosztów w związku z wypowiedzeniem umowy, w szczególności obejmujących koszty upomnień, odbioru, przechowania, wyceny oraz sprzedaży przedmiotu leasingu (§10 ust.5 OWUL).

Korzystającym mógł odstąpić od umowy bez podania przyczyny w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia (§11 ust. 1 OWUL).

Umowa ulegała zakończeniu po upływie czasu trwania leasingu (§12 ust. 1 OWUL). Pozwanej na jej żądanie przysługiwało prawo do nabycia przedmiotów leasingu w zamian za zapłatę kwot określonej w umowie zwanej wartością końcową, która wynosiła 30,75 zł. W przypadku nieskorzystania przez korzystającego z opcji nabycia po upływie czasu trwania leasingu korzystający był zobowiązany do niezwłocznego wydania przedmiotu leasingu finansującemu poprzez jego przesłanie na adres finansującego. Strony postanowiły że zawarcie, zmiana, wypowiedzenie jak również odstąpienie od umowa wymaga wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Dowód: umowa leasingu konsumenckiego numerem (...) wraz z załącznikami do umowy w postaci harmonogramu, ogólnych warunków leasingu konsumenckiego – k. 23- 26 akt.

Pozwana na poczet zawartej umowy dokonała w okresie od grudnia 2020 roku do września 2021 roku wpłat w łącznej wysokości 1171,25 zł tytułem dziewięciu pierwszych rat.

Dowód: wyciąg z wpłat – k. 35 akt.

W dniu 22 grudnia 2023 roku powód zawarł z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w O. umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której Spółka przeniosła między innymi wierzytelność przysługującą jej wobec pozwanej z tytułu zawartej umowy leasingu konsumenckiego. W załączniku do umowy wskazano, iż zadłużenie pozwanej wynosi łącznie 2233,43 zł, w tym 1028,64 zł z tytułu kapitału, 12,65 zł z tytułu odsetek za opóźnienie oraz kwotę 1192,14 zł z tytuł prowizji.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności wraz z wyciągiem z załącznika – k.27 – 33 akt.

Pismem z dnia 22 stycznia 2024 roku powód zawiadomił pozwaną o przelewie wierzytelności wynikającej z zawartej przez pozwaną z (...) Spółką Akcyjną w O. umowy pożyczki numer (...). Wskazał, że wartość przeniesionych wierzytelności wynosi 2233,43 złotych. Jednocześnie zaznaczył, że obecne zadłużenie pozwanej powiększone o odsetki za opóźnienie wynosi 2295,57 zł. Wezwał pozwaną do zapłaty zadłużenia w terminie 14 dni od otrzymania pisma.

Dowód: pismo z dnia 22 stycznia 2024 r.- zawiadomienie o przeniesieniu wierzytelności -k. 34 akt.

Pismem z dnia 9 maja 2024 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty łącznej kwoty w wysokości 2364,05 zł w tym kwoty 2220,78 zł z tytułu kapitału i 143,27 zł z tytułu odsetek.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 9 maja 2024 r. – k. 36 akt.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez powódkę, których autentyczność nie budziła wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

W niniejszym postępowaniu powódka dochodziła kwoty wynikającej z umowy leasingu konsumenckiego zawartej w dniu 19 listopada 2020 r. pomiędzy (...) S.A. w O. a pozwaną, którą to wierzytelność nabyła na podstawie umowy przelewu.

Zgodnie z art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Wobec powyższego, na podstawie umowy przelewu wierzytelności powód wszedł we wszelkie prawa i obowiązki (...) S.A. w stosunku do pozwanej z tytułu zawartej umowy z dnia 19 listopada 2020 roku.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 339 § 1 i 2 k.p.c.
Sąd może wydać wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany w wyznaczonym terminie nie złożył odpowiedzi na pozew. W przypadku, o którym mowa w § 1, przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o faktach zawarte w pozwie lub pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed posiedzeniem, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W ocenie Sądu, twierdzenia powoda o faktach zawarte w pozwie w połączeniu z przedłożonymi dokumentami budzą uzasadnione wątpliwości i zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Zdaniem Sądu, zawarta umowa leasingu konsumenckiego miała na celu obejście prawa, a zatem była nieważna. W myśl art. 58 § 1 i 2 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Przede wszystkim z treści umowy, a także z samych twierdzeń powoda zawartych w pozwie wynika, że (...) S.A. zawarł w rzeczywistości z pozwaną umową pożyczki, a nie umowę leasingu konsumenckiego. W treści uzasadnienia pozwu (5v.) powód wskazał, że pozwana nie wywiązała się z umowy i nie spłaciła pożyczki. Nadto także w zawiadomieniu o przeniesieniu wierzytelności powód stwierdził, że nabył od (...) S.A. wierzytelności z zawartej umowy pożyczki (k. 34 akt).

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak wskazano powyżej, analiza treści umowy pozwala przyjąć, że została ona zawarta w celu obejścia przepisów prawa. Z jej treści wynika, że najpierw (...) S.A. odkupił od pozwanej telefon S. (...), aby następnie „oddać” go w leasing konsumencki. Przy tym kwota zakupu wynosiła 1275 zł, z której zostały potrącone koszty ubezpieczenia w wysokości 250 zł, a pozwana została obciążona kosztami w łącznej wysokości 3359,96 zł (23 raty po 139,99 zł, jedna rata w wysokości 51,33 zł oraz jedna w wysokości 88,86 zł). Nadto dodatkowa pozwana miała ponieść koszty wykupu w wysokości 30,75 zł. Tym samym finansujący wypłacając pozwanej 1025 zł tytułem ceny za zakupiony telefon pomniejszonej o koszty ubezpieczenia, w okresie 25 miesięcy miał uzyskać kwotę ponad 3 razy wyższą. Warto także wskazać, że z załącznika do umowy przelewu wierzytelności (k. 33 akt) wynika, że kwota kapitału pozostała do zapłaty (po uiszczeniu przez pozwaną kwoty 1171,25 zł), to 1028,64 zł, a kwota prowizji to 1192,14 zł.

Należy zaznaczyć, że przedmiotowa umowa została zawarta w trakcie trwania pandemii. Zatem, obowiązywały wówczas przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. W ocenie Sądu, przedmiotowa umowa zawarta z pozwaną, stanowiła próbę obejścia art. 8d-8f wskazanej powyżej ustawy, które obowiązywały w okresie od 31 marca 2020 r. do 1 lipca 2021 r. Zgodnie z art. 8d maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim dla kredytów o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni oblicza się według wzoru: MPKK ≤ (K × 15%) + (K × n/R × 6%). W myśl art. 8f ww. ustawy naruszenie przepisów, o których mowa w art. 8d i art. 8e, może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 369, 1571 i 1667). Zatem, w ocenie Sądu zawarta umowa leasingu konsumenckiego zwrotnego stanowiła obejście obniżonych podczas pandemii limitów pozaodsetkowych kosztów pożyczek. Zdaniem Sądu, w przedmiotowej umowie model finansowania został wykreowany sztucznie, a w efekcie pożyczkobiorca miał dużo wyższe kwoty do spłaty niż przewidywały przepisy o pozaodsetkowych kosztach kredytu.

Z uwagi na to, że pozwana zawarła przedmiotową umowę pożyczki jako konsument znajdują jednocześnie zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 1497 z późn. zm.) - dalej "ustawa o kredycie konsumenckim". Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550,00 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się między innymi umowę pożyczki.

W myśl art. 385 ¹§ 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Nie uzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3). Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4).

Na mocy art. 385 ² k.c. oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść, okoliczności zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny.

Nie ulega wątpliwości, że poprzednik prawny powoda jest przedsiębiorcą zajmującym się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych, umów leasingu konsumenckiego i przy zawieraniu umów posługuje się wzorcami umownymi. Sąd może, a nawet powinien dokonywać oceny postanowień zawartych umów, a także postanowień samych wzorców umów, co do ich zgodności z prawem. Ocena ta dokonywana jest konkretnie w toczącym się miedzy przedsiębiorcą a konsumentem sporze, którego przedmiotem są skutki prawne określonego postanowienia umowy.

Przedmiotowa umowa została zawarta pomiędzy poprzednikiem prawnym powoda jako przedsiębiorcą a pozwaną jako konsumentem, a jednocześnie nie budzi także żadnych wątpliwości, że treść poszczególnych postanowień umowy nie podlegała negocjacjom. Tym bardziej, że załącznikiem do umowy są ogólne warunki leasingu konsumenckiego zwrotnego, z których jednoznacznie wynika, że nie zostały one indywidualnie uzgodnione z pozwaną.

Zdaniem Sądu, powód przy tym nie wykazał, że (...) S.A. zawierająca umowę z pozwaną dochowała warunki wynikające z art. 13 ustawy o kredycie konsumenckim, a zatem, że pozwana przed zawarciem umowy uzyskała szczegółowe informacje, o których mowa w powyżej wskazanym przepisie. Nie udowodnił, że podpisanie umowy nastąpiło po zapoznaniu się z projektem umowy oraz formularzem informacyjnym.

Sąd zważył, że konsumenci mają prawo do jasnych i jednoznacznych informacji na temat umowy przed jej podpisaniem. Tymczasem wskutek działań poprzednika prawnego powoda pozwana mogła nie być zorientowana, w rzeczywistości jaką zawarła umowę, jakie kwoty finansowania uzyskała oraz na jakich zasadach.

Podkreślić również należy, że finansowanie w postaci leasingu konsumenckiego mającego za przedmiot używany telefon, który wcześniej został „kupiony” od pozwanej, nie stanowi produktu powszechnie oferowanego na rynku, a przez to jest formą finansowania nieznaną szerokiemu gronu konsumentów i tym bardziej wymagała przekazania starannej i precyzyjnej informacji o produkcie, tak, aby konsument mógł świadomie się na nią zdecydować.

Powód nie udowodnił również, że przed zawarciem przedmiotowej umowy została zbadana przez jego poprzednika zdolność kredytowa pozwanej stosownie do treści art. 9 ustawy o kredycie konsumenckim.

Podkreślić należy, że obciążenie pożyczkobiorcy prowizją i podobnymi opłatami jest dopuszczalne na gruncie przepisów ustawy o kredycie konsumencki. Zgodnie z art. 5 pkt 6 tej ustawy całkowity koszt kredytu – wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności:

a) odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz

b) koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach, - z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta.

W wyroku z dnia 3 września 2020 r. wydanym w połączonych sprawach C-84/19, C-222/19 i C-252/19 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej omówił zagadnienia związane z badaniem warunków umowy obejmujących pozaaodsetkowe koszty kredytu. Trybunał potwierdził stanowisko zaprezentowane we wcześniejszym, wyroku z dnia 26 marca 2020 r. wydanym w sprawie C-779/19, że fakt, iż ogólna kwota pozaodsetkowych kosztów kredytu mieści się w limicie wynikającym z art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715) nie wyklucza badania poszczególnych warunków umowy. Zważywszy na powyższą tezę, sama dopuszczalność obciążenia pożyczkobiorcy prowizją z udzielenie pożyczki nie oznacza jednak, że może ona zostać ustalona przez pożyczkodawcę w sposób dowolny, oderwany od rzeczywistych kosztów, jakie zostały przez niego poniesione w związku z udzieleniem pożyczki.

W przedmiotowej sprawie, jak wskazano powyżej, z treści załącznika do umowy przelewu wierzytelności (k.33 akt) wynika, iż prowizja z tytułu umowy wynosiła co najmniej 1028,64 zł (taka kwota została wskazana w załączniku, a pozwana dokonała już wpłat na kwotę 1171,25 zł). Przy tym wysokość prowizji nie została w żaden sposób określona w łączącej umowie leasingu konsumenckiego, w której wyłącznie wskazano cenę kupna przedmiotu leasingu i wysokość rat leasingowych. Zatem, należało uznać, że powyższa należność jest co najmniej oderwana od rzeczywistych kosztów, jakie ponosiła spółka (...) w związku z Zawierciem umowy z pozwaną.

Warto także zaznaczyć, że w wyniku postępowania decyzją Prezesa UOKiK nr (...) z dnia 3 lipca 2023r. nałożono na podmiot, który stosował podobnej treści umowy jak w przedmiotowej sprawie, karę pieniężną z tytułu stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów. Faktem jest, że powyższa decyzja nie dotyczyła poprzednika prawnego powoda, jednakże charakter przedmiotowej umowy, jej treść wskazuje, że była ona zbliżona i miała cel taki, jak umowy zawarte z podmiotem, na którego została nałożona kara pieniężna.

Należy także podkreślić, że wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2024r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie (...)oddalił odwołanie spółki od ww. decyzji. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt (...) rozpoznając odwołanie podmiotu, na który została nałożona kara od wskazanej wyżej decyzji Prezesa UOKiK podkreślił, że „ocena całokształtu okoliczności związanych z zawieraniem ww. umów prowadzi do wniosku, że konstrukcja stosowana przez powoda tak naprawdę nie zaspokajała realnych potrzeb konsumentów, ale zmierzała do obejścia przepisów ustawy covidowej, która ograniczyła czasowo wysokość kosztów pozaodsetkowych kredytu. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 sierpnia 2024r. w sprawie sygn. akt (...) wskazał, że „umowa leasingu konsumenckiego zwrotnego była wyjęta spod reżimu ustawy covidowej i ustawy o k onsumenckim, a zatem oferowanie tego rodzaju umowy było zgodne z prawem, należy podkreślić, że przez czynność dokonaną in fraudem legis rozumie się taką czynność, która wprawdzie nie jest objęta zakazem prawnym, ale zostaje przedsięwzięta dla osiągnięcia skutku zakazanego przez prawo. Z punktu widzenia formalnego umowa taka ma cechy niesprzeciwiające się ustawie, gdyż jej treść nie zawiera elementów wprost zabronionych przez prawo. Natomiast faktycznie (w znaczeniu materialnym) czynność taka służy realizacji celu zabronionego przez ustawę (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z 25 listopada 2004 r., sygn. akt I PK 42/04, Legalis, Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 7 października 2020 r., sygn. akt V ACa 380/20, LEX nr 3101794). O zawarciu umowy mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana (tak też Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z 17 kwietnia 2019 r., sygn. akt III AUa 51/19, Legalis). I dokładnie z taką czynnością Sąd miał do czynienia w rozpoznawanej sprawie, oferowanie finansowania konsumentom w sposób określony w pkt I Decyzji miało na celu obejście zakazu dotyczącego – ograniczenia wysokości kosztów pozaodsetkowych”.

Sąd podziela stanowisko Sądu Okręgowego w Warszawie wyrażone w ww. uzasadnieniu orzeczenia, iż działania, w tym przypadku poprzednika prawnego powoda, zmierzały do obejścia prawa, bowiem formalnie zawierane z konsumentami umowy były zgodne z prawem, ale wywoływały skutki sprzeczne z nim. Jednocześnie nie było dowodów na okoliczność, że umowa leasingu konsumenckiego zwrotnego zaspokajała rzeczywiste potrzeby konsumentów inne niż chęć uzyskania dodatkowych środków pieniężnych.

Niezależnie od powyższych wywodów, powód nie wykazał by w rzeczywistości doszło do przekazała przedmiotu leasingu oraz wypłaty pozwanemu kwoty pożyczki, aby przekazał pozwanej jakąkolwiek kwotę z tytułu zawartej umowy. Stosownie bowiem do treści art. 6 k.c. i 232 zd. 1. k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, gdyż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Istnienie sporu między stronami, co do zasady, obliguje jedną z nich do udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. W ocenie Sądu, powód przedłożonymi dowodami nie wykazała zasadności swojego roszczenia.

Poza tym roszczenie powoda jest sprzeczne z treścią art. 5 k.c., skoro sam powód naruszył nie tylko przepisy prawa, ale również zasady współżycia społecznego, podejmując próbę obejścia przepisu art. 8d ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, który miał chronić konsumentów przed znalezieniem się w spirali zadłużenia.

Warto przy tym zaznaczyć, że pozwana dokonała spłat w łącznej wysokości 1171,25 zł, a jak wynika z treści umowy, poprzednik prawny wypłacił pozwanej nie więcej niż kwotę 1025 zł (1275 zł wartość przedmiotu leasingu - 250 zł koszty ubezpieczenia). Tym samym pozwana spłaciła całą należność wypłaconą jej przez poprzednika prawnego.

Wobec powyższego, Sąd uznał, że zawarta umowa leasingu konsumenckiego pomiędzy poprzednikiem prawnym powoda a pozwanym była nieważna, gdyż miała na celu obejście ustawna oraz naruszała zasady współżycia społecznego. Zdaniem Sądu, stanowiła faktycznie umowę pożyczki.

Mając na uwadze powyższe Sąd wyrokiem zaocznym w całości oddalił powództwo.

W sprawie Sąd nie orzekł o kosztach procesu, ponieważ w całości koszty procesu poniosła strona powodowa jako strona przegrywająca. Tym samym oddalenie powództwa w całości, przesądza o tym, że wniosek strony powodowej o ich zasądzenie również podlega oddalenie. Jednocześnie w sprawie nie było kosztów, które poniosła pozwana i które należałoby na jej rzecz zasądzić z urzędu.