VIII GC 1557/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy z 2025-03-31
Sygn. akt VIII GC 1557/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 marca 2025 roku
Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący Sędzia Przemysław Kociński
Protokolant st. sekretarz sądowy Dorota Dąbrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 marca 2025 roku w B.
w postępowaniu gospodarczym
sprawy z powództwa J. G.
przeciwko M. S.
o zapłatę
w przedmiocie skargi pozwanej o wznowienie postępowania
I. oddala skargę o wznowienie postępowania,
II. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami, w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się postanowienia o kosztach procesu zawartego w niniejszym wyroku do dnia zapłaty.
Sędzia Przemysław Kociński
Sygn. akt VIII GC 1557/24
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 19 września 2024 r. pozwana M. S. złożyła skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy o sygn. akt VIII GC 1645/21.
W uzasadnieniu pozwana wskazała, iż podstawą prawną do wznowienia niniejszego postępowania jest art. 403 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 2 k.p.c., tj. posługiwanie się przez powoda przerobionym dokumentem oraz uzyskania przez powoda wyroku za pomocą przestępstwa, a także uzyskania przez pozwaną prawomocnego wyroku karnego przeciwko powodowi, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, wykrycia takich faktów lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których pozwana nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Motywując powyższe podniosła, iż z uwagi na dopisek, który powód poczynił na swoim egzemplarzu faktury doszło do błędnego ustalenia przez Sąd, iż umowa zawarta pomiędzy stronami nie istnieje.
W odpowiedzi na skargę o wznowienie postępowania powód wniósł o jej odrzucenie jako że nie została oparta na ustawowej podstawie; ewentualnie o oddalenie skargi o wznowienie postępowania oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu powód podniósł, iż nie istnieje żaden dowód, z którego by wynikało, że w stosunku do pozwanej posługiwał się przerobionym dokumentem. Powyższe nie zostało ani udowodnione, ani stwierdzone prawomocnym wyrokiem skazującym. Powód zaznaczył, iż w sprawie nie została spełniona żadna przesłanka wymieniona w art. 403 k.p.c.
Sąd ustalił, co następuje:
Powód J. G., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), współpracował z pozwaną M. S., prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) oraz jej mężem. W/w dokonywali pomiędzy sobą transakcji zakupu maszyn i urządzeń.
Dowód: zeznania świadków: J. S. – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 73, M. K. – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 94, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 94
W maju 2020 r. powód oraz pozwana w formie ustnej zawarli umowę sprzedaży używanego ciągnika rolniczego marki C. (...). Cena za ciągnik została uzgodniona na kwotę 49.200 zł, płatność miała być dokonana w gotówce. Miała ona być uiszczona w częściach, w zależności od uzyskiwanego przez pozwaną oraz jej męża dochodów z wykonywanej działalności gospodarczej związanej z koszenia poboczy.
Pojazd, po zakupie, został dostarczony przez powoda do miejsca zamieszkania pracownika pozwanej – M. K..
Dowód: zeznania świadków: J. S. – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 73, L. G. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 73, M. K. – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 94, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 94
W związku z zawartą umową w dniu 26 maja 2020 r. powód wystawił w stosunku do pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 49.200,00 złotych brutto. Termin płatności został określony na dzień 30 czerwca 2020 roku. Na egzemplarzu faktury, który pozostał w posiadaniu powoda, po jego podpisaniu i przystawieniu pieczątki przez pozwaną, została uczyniona przez L. G. odręczna adnotacja o następującej treści: „Do chwili pełnej zapłaty towar jest własnością sprzedającego, nie płacąc w terminie jestem świadomy popełnienia przestępstwa art. 286 k.k.”.
Na egzemplarzu wydanym pozwanej nie umieszczono zapisu o powyższej treści.
Dowód: faktura VAT nr (...) – k. 13 akt VIII GC 1645/21, zeznania świadków: J. S. – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 73, L. G. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 73, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 94
Pozwana uiściła na rzecz powoda następujące wpłaty:
-
-
w dniu 29 stycznia 2021 roku kwotę 20.000,00 złotych tytułem zapłaty za fakturę VAT nr (...),
-
-
w dniu 6 lipca 2021 roku kwotę 10.000,00 złotych tytułem zapłaty za fakturę VAT nr (...)
Okoliczności bezsporne, a nadto dowód: potwierdzenia – k. 19-20 akt VIII GC 1645/21
Powód wielokrotnie kontaktował się z pozwaną w związku z brakiem zapłaty całości ceny z tytułu umowy sprzedaży, wzywając ją do jej pokrycia w pozostałej części. W tym celu wyznaczał pozwanej kolejne terminy do dokonania zapłaty. W związku z powyższym powód uprzedzał pozwaną, iż w przypadku niezapłacenia pozostałej kwoty w ustalonym terminie wszystko będzie podlegało anulowaniu i pozwana będzie musiała zwrócić ciągnik.
W odpowiedzi pozwana oraz jej mąż zapewniali powoda, iż dokonają zapłaty jak tylko pozwolą im na to środki, prosili o wyznaczenie innych, dalszych terminów zapłaty.
Dowód: zeznania świadka L. G. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 73, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 94
W dniu 10 lipca 2021 roku powód sporządził pismo, w którym oświadczył, iż odstępuje ze skutkiem natychmiastowym od umowy sprzedaży ciągnika rolniczego marki C. (...) potwierdzonej fakturą nr (...) z dnia 26 maja 2020 r. z zawartym na fakturze zastrzeżeniem własności w trybie art. 589 k.c. Jednocześnie wskazał, iż do dnia złożenia oświadczenia pozwana nie zapłaciła pełnej ceny za zakupiony pojazd, a wielokrotne prośby nie przyniosły skutku. Nadto powód poinformował pozwaną, iż dokona rozliczenia i zwrotu dotychczasowych wpłat tytułem zapłaty, pomniejszonych o wynagrodzenie z tytułu ponadrocznego użytkowania ciągnika w kwocie, która zostanie wyliczona na podstawie rynkowych stawek użytkowania podobnego sprzętu.
Powyższe oświadczenie zostało odebrane przez pozwaną w dniu 14 lipca 2021 r.
Dowód: oświadczenie o odstąpieniu od umowy wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru – k. 14-17 akt sygn. akt 1645/21
Pismem z dnia 15 lipca 2021 roku powód wezwał pozwaną od wydania dowodu rejestracyjnego w/w ciągnika rolniczego marki C. (...) w nieprzekraczalnym terminie 3 dni.
Dowód: wezwanie z dnia 15 lipca 2021 roku wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 21-23 akt sygn. akt 1645/21
W dniu 22 października 2021 r. powód J. G. wniósł przeciwko pozwanej M. S. pozew o ustalenie nieistnienia umowy sprzedaży ciągnika rolniczego marki C. (...) z dnia 26 maja 2020 roku wobec prawnie skutecznego odstąpienia od umowy. Motywując powyższe wskazywał, iż strony w dniu 26 maja 2020 roku zawarły ustną umowę, potwierdzona fakturą VAT nr (...) sprzedaży ciągnika rolniczego marki C. (...) z dnia 26 maja 2020 roku, za kwotę 49.200,00 złotych, z terminem zapłaty do dnia 30 czerwca 2020 roku. Pozwana po terminie zapłaty uiściła jedynie część zapłaty, tj. kwotę 30.000,00 złotych. Wobec powyższego pismem z dnia 10 lipca 2021 roku powód złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, odebrał przedmiot umowy i wezwał pozwaną do zwrotu dowodu rejestracyjnego.
Wyrokiem zaocznym z dnia 30 grudnia 2021 roku sygn. akt VIII GC 1645/21 Sąd Rejonowy w Bydgoszczy ustalił, że umowa sprzedaży ciągnika rolniczego marki C. (...) z dnia 26 maja 2020 roku zawarta pomiędzy powodem a pozwaną nie istnieje (pkt I), zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.689,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II) oraz nadał wyrokowi w punkcie drugim rygor natychmiastowej wykonalności (pkt III).
Przedmiotowy wyrok stał się prawomocny od dnia 15 lutego 2022 roku.
Okoliczności bezsporne, a nadto dowód: akta VIII GC 1645/21
Wyrokiem z dnia 24 stycznia 2024 roku sygn. akt (...)Sąd Rejonowy w Mogilnie uznał oskarżonego J. G. winnym tego, że:
-
-
w dniu 6 lipca 2021 roku w miejscowości W., gm. M. – na odcinku obwodnicy M., dokonał zaboru w celu przywłaszczenia pojazdu w postaci ciągnika rolniczego marki C. (...) o nr rej. (...) o nr VIN (...) o wartości 49.200 zł,
-
-
w dniu 10 lipca 2021 roku w miejscowości Ś., gm. M. – na odcinku obwodnicy M., działając wspólnie i w porozumieniu z trzema nieustalonymi dotychczas mężczyznami, dokonał zaboru w celu przywłaszczenia pojazdu w postaci ciągnika rolniczego marki C. (...) o nr rej. (...) o nr VIN (...) o wartości 49.200 zł.
Nadto ustalono, iż w/w czyny zostały popełnione w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności, stanowiąc wypadki mniejszej wagi. W związku z tym przypisano powodowi popełnienie ciągu przestępstw z art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. skazano J. G. na karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, określając wartość jednej stawki na kwotę 100 złotych (pkt 1 wyroku). Nadto orzeczono nawiązkę w wysokości 5.000,00 złotych na rzecz pokrzywdzonej M. S. (pkt 2 wyroku) oraz obciążono oskarżonego kwotą 1.000 zł opłaty oraz kosztami postępowania w wysokości 100 zł (pkt 3 wyroku).
W uzasadnieniu przedmiotowego wyroku ustalono jako nieudowodniony fakt warunkowego przeniesienia własności ciągnika do czasu uiszczenia całości należności przez M. S.. W ramach omówienia podstawy prawnej wskazano, iż „brak podpisu M. S. na adnotacji uczynionej tylko na jednym egzemplarzu umowy nie pozwala na przyjęcie, że dopisek został uczyniony w jej obecności i za jej zgodą w sytuacji, kiedy pokrzywdzona kwestionuje okoliczności powstania tego zapisku”. Nadto „Sąd doszedł do wniosku, że w chwili zawarcia umowy udokumentowanej fakturą doszło do przeniesienia własności ciągnika na rzecz M. S. zgodnie z treścią art. 155 § 1 k.c.”.
Dowód: wyrok z dnia 24 stycznia 2024 roku wraz z uzasadnieniem – k. 23-30
Postanowieniem z dnia 27 lutego 2024 r. na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. umorzono dochodzenie odnośnie zaistniałego w nieustalonym miejscu przerobienia faktury sprzedażowej nr (...) z dnia 26.05.2020 r. dotyczącej sprzedaży przez J. G. na rzecz M. S. ciągnika rolniczego używanego (...) za kwotę 49.200 zł poprzez dopisanie słów „Do chwili pełnej zapłaty ceny towar jest własnością sprzedającego. Nie płacąc w terminie świadomy popełnienia przestępstwa art. 286 k.k.”, a następnie użycia tego dokumentu jako autentycznego poprzez dołączenie go do pozwu skierowanego do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy o ustalenie nieistnienia umowy sprzedaży, który to pozew został złożony w dniu 19.10.2021 r. sygn. akt VIII GC 1645/21, co skutkowało wydaniem wyroku zaocznego w dniu 29.12.2022 r. ustalającego nieistnienie zawartej umowy sprzedaży, tj. o przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. – wobec stwierdzenia, że czyn nie zawierał znamion czynu zabronionego.
Dowód: uzasadnienie wyroku z dnia 25 czerwca 2024 roku – k. 15-22
Wyrokiem z dnia 25 czerwca 2024 roku Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok z dnia 24 stycznia 2024 roku sygn. akt (...)Sądu Rejonowego w Mogilnie i na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k. umorzył postępowanie karne odnośnie przypisanych J. G. czynów, uznając, iż ich społeczna szkodliwość jest znikoma (pkt 1), kosztami procesu obciążając Skarb Państwa (pkt 2).
W uzasadnieniu w/w wyroku wskazano, iż „Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że w chwili obydwu czynów oskarżony nie był właścicielem ciągnika rolniczego (...) na co wskazywała faktura VAT nr (...) z dnia 26 maja 2020 r.”. Nadto wskazano, iż „słusznie wskazał Sąd Rejonowy, że brak podpisu M. S. na adnotacji uczynionej tylko na jednym egzemplarzu umowy nie pozwala na przyjęcie, że dopisek został uczyniony w jej obecności i za jej zgodą w sytuacji kiedy pokrzywdzona kwestionuje okoliczności powstania tego zapisu” oraz „zarówno 6 lipca 2021 r. jak i 10 lipca 2021 r. zabrany ciągnik stanowił własność M. S.”.
Dowód: wyrok z dnia 25 czerwca 2024 roku wraz z uzasadnieniem – k. 15-22
W dniu 29 października 2024 roku pozwana M. S. złożyła do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy subsydiarny akt oskarżenia, w którym oskarżyła powoda J. G. o to, że w dniu 22 października 2021 roku posłużył się przerobioną fakturą VAT o nr (...) poprzez dopisanie słów „do chwili pełnej zapłaty ceny towar jest własnością sprzedającego. Nie płacąc w terminie świadomy popełnienia przestępstwa art. 286 k.k.” i następnie przedłożył tą fakturę przed sądem Rejonowym w Bydgoszczy, tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art.286 § 1 k.k.
Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2024 roku sąd Rejonowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny o sygn. akt (...) umorzył postępowanie na podstawie art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. – brak skargi uprawnionego oskarżyciela
Postanowieniem z dnia 25 lutego 2025 roku Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy, sygn. akt (...), w związku z zażaleniem wniesionym przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego, utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie
Dowód: postanowienie z dnia 11 grudnia 2024 roku – k. 95-96, postanowienie z dnia 25 lutego 2025 roku – k. 97-99
Sąd dokonał powyższych ustaleń faktycznych na podstawie powołanych wyżej dokumentów prywatnych oraz urzędowych, a także na podstawie zeznań świadków J. S., L. G., M. K. oraz przesłuchania powoda – w zakresie w jakim powyższe zostały uznane za wiarygodne.
Sąd uznał zeznania świadka J. S. za wiarygodne jedyne w części. W szczególności brak było podstaw do podzielenia jego wskazań co do sposobu rozliczeń za ciągnik, będący przedmiotem analizowanej umowy. Treść zgromadzonych w sprawie dokumentów jak również zeznań świadków, w tym osoby będącej byłym pracownikiem pozwanej, nie dawały podstaw do przyjęcia, iż powyższe miało częściowo barterowy charakter w postaci przekazania maszyny rolniczej czy ładowarki. Nielogiczne i sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym były natomiast wskazania, iż świadek otrzymał od powoda fakturę celem jej podpisania przez pozwaną i następnie dostarczył ją sprzedającemu. Zauważyć bowiem należało, iż w świetle zeznań świadków czy przesłuchania powoda zasadnym było przyjęcie, iż powyższe czynności odbywały się w obecności samej pozwanej, w związku z czym wszystkie opisywane przez świadka czynności mogły być wykonane „na miejscu”. Warto było również wskazać, iż świadek w przypadku wielu zagadnień istotnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy, a dotyczących późniejszych rozliczeń, zasłaniał się niepamięcią bądź stwierdzeniem, iż pozostawało to wyłącznie w zakresie obowiązków pozwanej, mimo, że to w zasadzie on prowadził czynności związane z nabyciem omawianego pojazdu. W pozostałym zakresie, odnoszącym się do okoliczności bezspornych, Sąd dał wiarę zeznaniom świadka, jako szczerym, rzeczowym i jasnym.
Częściowo wiarygodne były zeznania świadka L. G.. Mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy w ocenie Sądu niezgodne z rzeczywistością były jej wskazania odnośnie dopisku na fakturze, w tym, iż rzeczony został dokonany za zgodą i wiedzą pozwanej. Zeznania co do powyższych okoliczności były nieszczere, nielogiczne oraz nie korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Nie sposób bowiem uznać, iż pozwana zgodziłaby się takowy, swoisty „układ”, w którym nie miałaby pewności co do swojego statusu właścicielskiego. Poza tym umiejscowienie przedmiotowego zapisu wskazuje, iż został on niejako „wciśnięty” w przestrzeń pomiędzy kluczowymi zapisami faktury, a podpisem pozwanej. Gdyby faktycznie doszło do uzgodnień w tym przedmiocie to nic nie stało na przeszkodzie by powyższe znalazło się w dolnej części dokumentu, z wyraźnym podpisem stron. Nie bez znaczenia w ramach rzeczonej oceny było również to, iż analizowany zapis znajdował się tylko na jednym egzemplarzu. Tłumaczenia w tym zakresie podnoszone, odnoszące się do chęci swoistej ochrony interesów kupującej, w ocenie Sądu stanowiły wyłącznie przejaw taktyki procesowej i nie zasługiwały na wiarygodność. Poza tym, gdyby takowe zostały uznane za odpowiadające rzeczywistości, to uzasadnionym byłaby konkluzja, iż strony swoim działaniem w sposób celowy wprowadziły w błąd organ administracji zajmujący się rejestracją pojazdów. W pozostałej części Sąd uznał rzeczone depozycje za zgodne z rzeczywistością, albowiem odnosiły się do kwestii bezspornym, a nadto były konsekwentne, jasne i spójne.
Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadka M. K., jako zeznaniom szczerym, rzeczowym oraz korespondującym z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Podkreślić należało w tym miejscu, iż świadek jest byłym pracownikiem pozwanej, w związku z tym w zasadzie jako jedyna osoba w ramach niniejszego postępowania nie miał żadnego interesu w tym, aby okoliczności sprawy przedstawiać w sposób odbiegający od prawdy. Warto było w szczególności zauważyć, iż w/w potwierdził, iż w ramach rozliczenia za przedmiotowy ciągnik nie została przekazana żadna inna maszyna rolnicza, co było jednym z zagadnień spornych pomiędzy stronami.
Dowód z przesłuchania powoda J. G. w ocenie Sądu zasługiwał na uwzględnienie jedynie w części. W ramach rzeczonej oceny należało przywołać te same argumenty, które zostały przywołane w przypadku świadka L. G., gdyż analizowany dowód w identycznym zakresie odbiegał od wiarygodności. Prócz powyższego Sąd dokonując rzeczonej oceny miał również na uwadze, iż jako strona miał on interes w subiektywnym przedstawieniu niektórych okoliczności sprawy, dotyczących w szczególności zagadnienia uzgodnień w przedmiocie zastrzeżenia prawa własności. W dużej jednak części dowód z przesłuchania powoda zasługiwał na uwzględnienie, gdyż zawierał twierdzenia jasne, konsekwentne i logiczne.
Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. pominął wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków K. L., M. Z., T. U., z uwagi na fakt, iż został on powołany w celu wykazania faktów niespornych, a dotyczących przeprowadzonego postępowania karnego oraz czynności administracyjnych związanych z rejestracją pojazdu.
Na podstawie art. 302 § 1 k.p.c. Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanej, albowiem wezwana na rozprawę pod rygorem pominięcia dowodu z jej przesłuchania nie stawiła się i w sposób nieskuteczny oraz niewiarygodny próbowała usprawiedliwić swoją nieobecność. Pomimo zobowiązania do przedłożenia dowodów potwierdzających niesprawność auta, pozwana w żaden sposób na powyższe nie zareagowała. Przedstawione przez jej pełnomocnika w trakcie rozprawy tłumaczenia w ocenie Sądu były natomiast niewiarygodne – skoro bowiem znalazła się osoba, która pomogła jej, praktycznie bezpośrednio po zdarzeniu, sholować pojazd z powrotem do miejsca zamieszkania, to tym samym w pełni możliwym było chociażby podwiezienie pozwanej w miejsce, z którego mogłaby udać się do Sądu komunikacją publiczną. Nadto, z uwagi na okoliczności, które zostaną szczegółowo omówione w dalszej części uzasadnienia, a dotyczące oświadczenie powoda o odstąpieniu od umowy sprzedaży, dowód z przesłuchania strony pozwanej nie był istotny dla rozstrzygnięcia sprawy i wobec tego Sąd pominął go również na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c.
Godzi się zauważyć w tym miejscu, iż podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia jest rozstrzyganie kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1996 roku, II CRN 173/95, publ. Lex nr 1635264). Skuteczne przedstawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak: orzeczenia Sądu Najwyższego: z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99, publ. OSNAPiUS 2000, Nr 19, poz. 732; z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000, publ. OSNC 2000, Nr 10, poz. 189; z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 572/99, publ. Lex nr 53136; z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, publ. Lex nr 56096). Ocena dowodów polega na ich zbadaniu i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Celem sądu jest tu dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych, i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2003 r., II CK 75/02). Na sądzie orzekającym ciąży obowiązek dokonania oceny wszechstronnej, w czym mieści się wymaganie rozważenia wszystkich dowodów mających znaczenie dla przedmiotu sprawy oraz kierowania się w ocenie regułami logiki i doświadczenia życiowego nakazującego uwzględniać wzajemne związki między poszczególnymi faktami (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2005 r., II CK 385/04).
Sąd zważył, co następuje:
Analiza całokształtu okoliczności sprawy, w świetle treści złożonej skargi, w szczególności przyczyn wznowienia zakreślonych przez pozwaną, w ocenie Sądu nie dawała podstaw do przyjęcia jej zasadności i w konsekwencji zmiany bądź uchylenia prawomocnego orzeczenia.
W pierwszej kolejności należało zauważyć, iż po stwierdzeniu dopuszczalności skargi (braku podstaw do jej odrzucenia w świetle art. 410 § 1 k.p.c.) kolejnym etapem jest, zgodnie z art. 412 § 1 k.p.c., rozpoznanie przez Sąd sprawy na nowo, jednakże w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia. Warto podkreślić, iż sąd nie rozpoznaje po raz kolejny sprawy w pełnym zakresie, a jego działanie ma wyłącznie charakter kierunkowy i jest ograniczone przez samego skarżącego, który opiera skargę na konkretnej przyczynie. W tym postępowaniu nie jest więc możliwe rozpoznanie sprawy w granicach zakreślonych przez inne podstawy wznowienia niż powołane w skardze. Tym bardziej sąd nie może wyjść poza powołane w skardze podstawy wznowienia, badając dopuszczalność skargi (post. SN z 21.9.2011 r., II PZ 24/11, Legalis). Związanie sądu podstawą wznowienia oznacza, że badając, czy ta podstawa rzeczywiście istnieje, sąd nie może poszukiwać dla niej uzasadnienia faktycznego, lecz uwzględnia okoliczności przytoczone w skardze jako uzasadnienie podstawy wznowienia, pomijając jednakże te, które nie służą wykazaniu podstawy. W postępowaniu ze skargi o wznowienie postępowania nie są rozpoznawane zarzuty poza zakresem ustawowych podstaw wznowienia (zob. post. SN z 12.10.2001 r., III AO 29/01, OSNP 2002, Nr 13, poz. 319).
Warto również zauważyć, iż zakres ponownego rozpoznania sprawy uzależniony jest również od rodzaju przyczyn, które zostały wskazane w złożonej skardze. W przypadku bowiem gdy podstawą wznowienia jest nieważność postępowania, we wznowionym postępowaniu powinno dojść do rozpoznania sprawy na nowo w zakresie, w jakim postępowanie było dotknięte nieważnością. W takim przypadku sąd nie jest zatem związany ustaleniami faktycznymi poczynionymi w pierwotnym postępowaniu dotkniętym wadą nieważności ani dokonaną w tym postępowaniu oceną prawną i rozpoznaje sprawę na nowo w granicach zakreślonych pozwem (wnioskiem o wszczęcie postępowania; por. uchw. SN z 22.3.2017 r., III CZP 112/16, OSNC 2017, Nr 11, poz. 125). Odmiennie jest natomiast w przypadku przyczyn restytucyjnych, które mają charakter względny i w związku z tym łączą się z oceną ich wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. W takiej sytuacji badanie dopuszczalności wznowienia obejmuje również ocenę, czy istnieje związek przyczynowy między okolicznościami stanowiącymi podstawę wznowienia a prawomocnym rozstrzygnięciem. Dokonując tej oceny, sąd jest związany oceną dowodów i oceną prawną dokonaną przez sąd w prawomocnie zakończonym postępowaniu. Rozważając, czy dana okoliczność miała znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, sąd musi uwzględnić punkt widzenia sądu orzekającego w prawomocnie zakończonym postępowaniu. W tym wypadku w fazie badania dopuszczalności wznowienia sąd jest związany zarówno ustaleniami faktycznymi, jak i oceną prawną wyrażoną w zaskarżonym orzeczeniu. (por. uchw. SN z 22.3.2017 r., III CZP 112/16, OSNC 2017, Nr 11, poz. 125; także wyr. SN: z 16.5.2007 r., III CSK 56/07, Legalis; z 30.6.2011 r., III CSK 311/10, Legalis; z 14.10.2011 r., III CSK 273/10, Legalis i z 19.1.2012 r., I PK 82/11, OSNP 2012, Nr 23–24, poz. 288; post. SN: z 7.5.2009 r., III UK 20/09, OSNP 2011, Nr 1–2, poz. 25 i z 23.11.2011 r., III UZ 25/11, Legalis).
W okolicznościach niniejszej sprawy nie ulegało wątpliwości, iż pozwana w swojej skardze powoływała się na przyczyny o charakterze restytucyjnym, a więc niezbędnym było ustalenie, iż miały wpływ na wydane rozstrzygnięcie. Skarżąca skazywała, iż podstawą prawną do wznowienia niniejszego postępowania jest art. 403 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 2 k.p.c., tj. posługiwanie się przez powoda przerobionym dokumentem oraz uzyskania przez powoda wyroku za pomocą przestępstwa, a także uzyskania przez pozwaną prawomocnego wyroku karnego przeciwko powodowi, dot. tego samego stosunku prawnego, wykrycia takich faktów lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których pozwana nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Precyzując powyższe podnosiła z jednej strony, iż wobec powoda został wydany wyrok karny, który potwierdzał fakt dokonania zaboru ciągnika objętego analizowaną w sprawie transakcją oraz to, iż zapis znajdujący się tylko na jednym egzemplarzu faktury zostało wykonany bez jej zgody, a z drugiej wskazał, iż wniosła do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy subsydiarny akt oskarżenia, w którym żądała uznania powoda winnym tego, że w dniu 22 października 2021 roku posłużył się przerobioną fakturą VAT o nr (...) poprzez dopisanie słów „do chwili pełnej zapłaty ceny towar jest własnością sprzedającego. Nie płacąc w terminie świadomy popełnienia przestępstwa art. 286 k.k.” i następnie przedłożył tą fakturę przed sądem Rejonowym w Bydgoszczy, tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art.286 § 1 k.k. Powyższe okoliczności, a zwłaszcza posługiwanie się przerobionym dokumentem, w ocenie skarżącej miało wpływ na wydany w dniu 30 grudnia 2021 roku przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrok zaoczny o sygn. akt VIII GC 1645/21, w którym Sąd ustalił, że umowa sprzedaży ciągnika rolniczego marki C. (...) z dnia 26 maja 2020 roku zawarta pomiędzy powodem a pozwaną nie istnieje.
Mając powyższe na uwadze w pierwszej kolejności należało wskazać, iż z uwagi na to, iż przedmiotem skargi objęty był wyrok zaoczny, którego uzasadnienie nie zostało sporządzone, co do zasady utrudnionym było ustalenie, jakie konkretne okoliczności stanowiły podstawę faktyczną dokonanej przez Sąd oceny prawnej. Tym samym rozpoznając skargę nie było wiadomym czy ustalając w dniu 30 grudnia 2021 r. nieistnienie umowy sprzedaży ciągnika marki C. (...) z dnia 26 maja 2020 r. Sąd uczynił w ogóle podstawą powyższego fakt występowania zapisu na fakturze, który przecież stanowił główny przedmiot argumentacji pozwanej przedstawionej w skardze. Zgodnie bowiem ze słusznym stanowiskiem orzecznictwa dokument zarówno podrobiony, jak i przerobiony musi mieć wpływ na orzeczenie, tj. w oparciu o niego sąd musi wydać wyrok. Oznacza to zatem, że nawet jeżeli w materiale dowodowym znajdował się dokument podrobiony lub przerobiony, nie ma podstaw do wznowienia postępowania, jeżeli nie miał on wpływu na rozstrzygnięcie sądu. (zob. postanowienie SN z 20.11.2009 r., III CZ 46/09, LEX nr 1413553). W związku z tym niezbędnym było merytoryczne rozpoznanie skargi.
W tym kontekście należało zauważyć, iż nie ulegało wątpliwości, iż skarżąca w toku postępowania w przedmiocie skargi o wznowienie nie przedłożyła dokumentów, które przesądzałyby kwestię wystąpienia podrobienia czy też przerobienia dokumentu w postaci faktury, w związku z czym, w świetl art. 11 k.p.c. niniejszym Sąd nie był nimi związany. W prawomocnie zakończonym postępowaniu karnym w sprawie (...) (abstrahując od tego, iż zakończyło się umorzeniem postępowania z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu) obejmującym czyn z art. 278 k.k., jedynie w treści uzasadnienia wyroków obu instancji doszło do ogólnych rozważań na temat analizowanego zapisu, w ramach których zaprzeczono powstaniu ich przy akceptacji M. S.. Jednocześnie postępowanie karne dotyczące czynu z art. 270 k.k. zostało prawomocnie umorzone – w postępowaniu przygotowawczym z uwagi na brak znamion czynu zabronionego, a następnie, z uwagi na złożenie subsydiarnego aktu oskarżenia, z racji braku skargi uprawnionego oskarżyciela. Tym samym w ramach niniejszego postępowania, z uwagi na stanowisko pozwanej, która całą swoją argumentację skupiła na przedmiotowej okoliczności, Sąd w pierwszej kolejności musiał dokonać samodzielnych ustaleń co do rzeczonej przesłanki wznowienia.
Dokonując oceny całokształtu okoliczności faktycznych sprawy, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, w ocenie Sądu przyjąć należało, iż zapis na fakturze będącej w posiadaniu powoda, który zastrzegał prawo własności do czasu zapłaty całości ceny, nie stanowił wyrazu wzajemnych ustaleń stron poczynionych w ramach zawieranego kontraktu, lecz był wyłącznie samodzielną ingerencją powoda w jego treść, która nie odpowiadała rzeczywistości. W momencie sporządzania analizowanego dokumentu, jego podpisywania przez obie strony, w szczególności przez pozwaną, a następnie jego wydawania M. S., w ocenie Sądu nie istniał zapis jak również uzgodnienie o treści jak w analizowanym dokumencie. Powyższe zostało uczynione w czasie późniejszym, wyłącznie na jednym egzemplarzu, bez woli i wiedzy pozwanej. Przypominając rozważania poczynione w tym przedmiocie w części odnoszącej się do oceny dowodu należało bowiem zauważyć, iż nie sposób było uznać, iż pozwana zgodziłaby się takowy, swoisty „układ”, w którym nie miałaby pewności co do swojego statusu właścicielskiego. Analiza położenia przedmiotowego zapisu na dokumencie prowadziła do wniosku, iż został on niejako „wciśnięty” w przestrzeń pomiędzy kluczowymi zapisami faktury, a podpisem pozwanej. Gdyby faktycznie doszło do uzgodnień w tym przedmiocie to nic nie stało na przeszkodzie by powyższe znalazło czy to w ramach wydrukowanej części (tak jak chociażby zapis odnoszący się do świadomości kupującego w zakresie stanu pojazdu) czy też w dolnej części dokumentu, z wyraźnym podpisem stron. Szczególnym argumentem przemawiającym za tym, iż doszło w rzeczonym przypadku do jednostronnej ingerencji powoda w treść dokumentu było to, iż analizowany zapis znajdował się tylko na jednym egzemplarzu. Tłumaczenia w tym zakresie podnoszone, odnoszące się do chęci swoistej ochrony interesów kupującej, w ocenie Sądu stanowiły wyłącznie przejaw taktyki procesowej i nie zasługiwały na wiarygodność. Poza tym, gdyby takowe zostały uznane za odpowiadające rzeczywistości, to uzasadnionym byłaby konkluzja, iż strony swoim działaniem w sposób celowy wprowadziły w błąd organ administracji zajmujący się rejestracją pojazdów.
W świetle powyższego w ocenie Sądu nie ulegało wątpliwości, iż w okolicznościach sprawy doszło do przerobienia przez powoda, a dokładniej jego małżonkę, treści dokumentu w postaci faktury VAT, która to stanowiła potwierdzenie zawartej przez strony umowy sprzedaży. Jak podkreśla się w doktrynie przerobienie dokumentu obejmuje zmianę jego treści na inną niż treść autentyczna (…) W przypadku dokumentów papierowych przerobienie będzie polegało na fizycznym usunięciu treści, dopisaniu treści lub jej zmianę poprzez usunięcie treści i naniesienie w to miejsce nowej treści ( tak K. Patora [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Kulesza, Warszawa 2025, art. 270). Nie ulegało kwestii, iż do takowej sytuacji w ramach analizowanego sporu doszło. Wszak nie było spornym, że egzemplarz znajdujący się w posiadaniu pozwanej takowego zapisu nie posiadał, a więc pomimo, że dotyczyły tej samej transakcji, dokumentował te same ustalenia, zawierał zapis, który znacząco zmieniał samą istotę kontraktu stron. Bezsprzecznie bowiem kwestia przejścia prawa własności w przypadku umowy sprzedaży ruchomości stanowi jeden z elementów przedmiotowo istotnych. Jednocześnie jasnym było, iż rzeczona czynność nie została podjęta przez sprzedającego niejako w próżni, ale miała na celu to, by rzeczonym dokumentem móc się posłużyć jako autentycznym. Okoliczności jakie zostały ujawnione po prawomocnym zakończeniu wznowionego postępowania w sposób jasny świadczyły o tym, iż przedmiotowy zamiar został zrealizowany – powód bowiem próbował uzasadniać podjęte przez siebie działania noszące znamiona zaboru rzeczy treścią analizowanego zapisu. Ta argumentacja, pomimo prawomocnego umorzenia postępowania karnego, nie została jednakże podzielona przez sądy obu instancji.
W związku z powyższym, nie mogąc w sposób jednoznaczny potwierdzić jak i wykluczyć (z racji braku uzasadnienia oraz znajdowania się rzeczonego dokumentu w aktach sprawy i niepominięcia dowodu z niego), iż wyrok zaoczny z dnia 30 grudnia 2021 r. został oparty na dokumencie zawierającym przedmiotowy zapis, przyjąć założyć należało możliwość, iż została spełniona w sprawie przesłanka z art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c. To zaś nakazywało dokonanie dalszej oceny, a więc wpływu rzeczonego faktu na wydane w sprawie, prawomocne rozstrzygnięcie. Zakłada się bowiem, iż możliwość wzruszenia orzeczenia skargą o wznowienie postępowania z powołaniem na przyczyny restytucyjne jest uzależnione od założenia, że gdyby w momencie orzekania wskazane okoliczności były sądowi znane, mogłyby wpłynąć na wynik rozstrzygnięcia.
Analizując powyższe należało wskazać, iż całokształt okoliczności mających miejsce w sprawie, której dotyczyła skarga, prowadził do wniosku, iż przerobienie faktury VAT o nr (...) nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt VIII GC 1645/21. Rozstrzygnięcie, które zapadło, byłoby bowiem takie same również w sytuacji nieistnienia poczynionego przez L. G. zapisu zastrzegającego prawo własności do momentu zapłaty ceny.
W niniejszej sprawie nie było bowiem spornym to, że pozwana, do dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie, nie rozliczyła się w sposób całkowity z powodem z tytułu transakcji zakupu ciągnika – powyższe jednoznacznie wynikało chociażby z oświadczenia złożonego przez pełnomocnika w toku pierwszej rozprawy. Tym samym nie doszło do zrealizowania przez M. S. jej części zobowiązania z tytułu umowy wzajemnej. To zaś co do zasady uprawniało stronę przeciwną do skorzystania z uprawnienia kształtującego uregulowanego w art. 491 k.c., czego pozwana zdawała się w ogóle nie dostrzegać w swojej argumentacji przedstawionej w treści skargi, skupiając się tylko i wyłącznie na kwestii przerobienia faktury.
Zgodnie z art. 491 § 1 k.c. jeżeli jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Może również bądź bez wyznaczenia terminu dodatkowego, bądź też po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Przedmiotowy przepis ma na celu ochronę interesu prawnego tej strony umowy, która spełniła świadczenie, do którego była zobowiązana, ale w wyniku zwłoki drugiej strony zobowiązanej do świadczenia wzajemnego na jej rzecz nie otrzymuje świadczenia wzajemnego. W sytuacji więc gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia wzajemnego, wierzyciel, który spełnił swoje świadczenie, może podjąć czynności mające na celu wyegzekwowanie świadczenia na swoją rzecz.
Analizowany przepis przyznaje wierzycielowi określone uprawnienia w przypadku wystąpienia zwłoki drugiej strony umowy. Może bowiem żądać spełnienia świadczenia oraz naprawienia szkody, jaka wynikła ze zwłoki, a z drugiej strony może też odstąpić od umowy i domagać się naprawienia szkody, która wynikła z niewykonania umowy. Jednakże wskazuje się, że warunkiem, który jest niezbędny do odstąpienia od umowy, jest wyznaczenie dłużnikowi, który jest w zwłoce, dodatkowego terminu na spełnienie świadczenia z równoczesnym zagrożeniem, że w przypadku bezskutecznego upływu tego terminu wierzyciel może od umowy odstąpić. Długość tego terminu powinna uwzględniać rodzaj świadczenia, jakie jest zobowiązany spełnić dłużnik. Należy podkreślić, że zagrożenie odstąpieniem od umowy musi być wyraźne. Dopiero bezskuteczny upływ powyższego terminu uzasadnia odstąpienie od umowy. Jeśli w wyznaczonym dodatkowym terminie dłużnik spełni swoje świadczenie, uprawnienie wierzyciela do odstąpienia nie powstanie.
Co jednak najistotniejsze z punktu widzenia niniejszej sprawy, skutkiem wykonania ustawowego prawa do odstąpienia od umowy jest według dominującego stanowiska to, że przestaje ona wiązać strony, i to z mocą wsteczną ( ex tunc). Jednocześnie w orzecznictwie podkreśla się, że w przypadku umów zobowiązująco-rozporządzających obejmujących ruchomości złożenie analizowanego oświadczenia prowadzi do dwojakiego rodzaju skutków, a więc zarówno obligacyjnego (wygaśnięcie zobowiązania) i rzeczowego (przejście, powrót prawa własności na zbywcę).
Przenosząc powyższe na okoliczności niniejszej sprawy w ocenie Sądu nie ulegało wątpliwości, iż doszło do wypełnienia przesłanek z art. 491 § 1 k.c. oraz wystąpienia skutków wynikających z realizacji uprawnień przewidzianych w/w przepisie. Po pierwsze, jak wskazano wyżej, nie było spornym to, iż doszło do zaległości po stronie pozwanej z tytułu uiszczenia ceny za zakupiony ciągnik. Po drugie, z zeznań świadków oraz powoda, wynikało, iż z uwagi na powyższe sprzedający wielokrotnie wzywał pozwaną do uregulowania pozostałej części ceny. Jednocześnie analizowany materiał dowodowy nie tylko wskazywał na to, iż w związku z tym powód wyznaczał M. S. dodatkowe terminy na uregulowanie zobowiązania, ale czynił to przy jednoczesnym podkreślaniu, iż dalsze zaniechania mogą doprowadzić do zakończenia zawartego pomiędzy stronami stosunku prawnego i konieczności zwrotu pojazdu. Wynikało to nie tylko zeznań świadków czy przesłuchania powoda, ale również z treści dokumentów, w tym chociażby odręcznego oświadczenia pozwanej co do uiszczenia reszty ceny z tytułu rzeczonej transakcji. Bezspornym było to, iż mimo powyższych czynności pozwana nie uiściła powodowi całej należnej ceny za nabyty ciągnik, czego konsekwencją było oświadczenie złożone w piśmie z dnia 10 lipca 2021 r. W ramach powyższego powód odstąpił od zawartej umowy, wskazując m.in., iż powyższe jest wynikiem zaległości w regulowaniu ceny sprzedaży. Pozwana w żadnym momencie nie kwestionowała nie tylko treści rzeczonego dokumentu, ale przede wszystkim tego, iż zawarte w nim oświadczenie doszło do niej, co w świetle zgromadzonej dokumentacji miało miejsce w dniu 14 lipca 2021 r. W rzeczonej dacie, wskutek złożonego oświadczenia, doszło więc do skutecznego odstąpienia przez powoda od umowy sprzedaży ciągnika marki C.z dnia 26 maja 2020 r., potwierdzonej fakturą VAT nr (...). Z tym dniem, z uwagi na wsteczny skutek, doszło do zniweczenia wszystkich konsekwencji zawartej pomiędzy stronami umowy i tym samym konieczności przyjęcia fikcji prawnej, iż rzeczona umowa nie istniała. Inaczej mówiąc – o ile w momencie dokonywania czynów objętych postępowaniem karnym o sygn. akt (...) J. G. nie był właścicielem pojazdu (jego własność z chwilą zawarcia umowy przeszła na pozwaną i doszło do przerobienia faktury w zakresie zastrzeżenia prawa własności) i tym samym nie miał prawa nim dysponować, o tyle w momencie skutecznego dojścia oświadczenia z dnia 10 lipca 2021 r. do pozwanej, anulowaniu uległy wszystkie skutki rzeczonej umowy i prawo własności ruchomości powróciło do powoda. Zawarta umowa sprzedaży, od rzeczonego momentu, winna być więc traktowana jako taka, która nigdy nie została zawarta, a więc ustalenie poczynione przez Sąd w ramach wyroku zaocznego z dnia 30 grudnia 2021 r. odpowiadało rzeczywistości. Jedynie na marginesie należało wskazać, iż powyższe skutkowało również koniecznością dokonania stosownych rozliczeń pomiędzy stronami (w szczególności w zakresie kwot uiszczonych na rzecz zapłaty ceny), co sygnalizowały oba podmioty analizowanej transakcji, jednakże powyższe nie jest i nie mogło być przedmiotem niniejszego procesu czy też wznowionego postępowania.
W świetle powyższego fakt przerobienia faktury VAT nie miał znaczenia dla prawomocnego rozstrzygnięcia wydanego w sprawie o sygn. akt VIII GC 1645/21. W ocenie Sądu umowa sprzedaży łącząca strony postępowania przestała istnieć w momencie skutecznego odstąpienia od umowy przez powoda. Z powyższych względów Sąd na podstawie art. 412 § 2 k.p.c. oddalił skargę o wznowienie postępowania.
O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.
Przegrywający sprawę pozwana powinna zwrócić powodowi kwotę 3.600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego w oparciu o § 2 punkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015, poz.1806 ze zm.), o czym orzeczono w punkcie II wyroku.
Nadto zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. W związku z powyższym Sąd zasądził od kwoty 3.600,00 złotych odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Sędzia Przemysław Kociński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Bydgoszczy
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Przemysław Kociński
Data wytworzenia informacji: